Τα εισοδήματα των εργαζομένων έχουν κατρακυλήσει στα αγοραστικά επίπεδα του 1984. Η ανεργία σαρώνει. Η εκμετάλλευση στους τόπους δουλειάς επιστρέφει στα προπολεμικά «στάνταρς». Ο φόβος για το αύριο, η ανασφάλεια, οι ζώνες της κοινωνικής περιθωριοποίησης γιγαντώνονται.
Ποια είναι η αιτία;
Η οικονομική κρίση, που οι κυβερνώντες την επικαλούνται για να εξανδραποδίσουν τα λαϊκά στρώματα, οφείλεται αποκλειστικά ή κύρια στη διαφθορά των κομμάτων που άσκησαν εξουσία;
Μήπως αν κάποια πολιτικά πρόσωπα βγουν στη «σέντρα» - και μάλιστα από τα ίδια τα κόμματά τους στην προσπάθεια των τελευταίων να προσποιηθούν διάθεση «αυτοκάθαρσης» - οι μειώσεις μισθών και συντάξεων, το φορολογικό πογκρόμ, οι αυξήσεις σε προϊόντα και υπηρεσίες, θα ανακληθούν;
Ακόμα κι αν τα χρήματα που πήγαν σε «μίζες», σε «δωράκια», σε «τρωκτικά» εντοπιστούν, μετρηθούν (πόσα είναι; 100, 200, 300 εκατομμύρια, 1 δισ., 2 δισ., 5 δισ.;) και επιστρέψουν στο δημόσιο ταμείο, θα πάψει το χρέος να είναι της τάξης των 300 δισ. ευρώ;
*
Στις ΗΠΑ, στις τελευταίες προεδρικές εκλογές, οι μεγαλύτεροι χρηματοδότες του Ομπάμα και του Μακ Κέιν ήταν οι «Γκόλντμαν Σακς», «Λήμαν Μπράδερς», «Μέριλ Λίντς» και «Μόργκαν Στάνλεϊ». Τα μεγαλύτερα, δηλαδή, «άντρα της διαφθοράς»! Μόλις πριν λίγες μέρες, ο πρόεδρος των ΗΠΑ ανακοίνωσε ότι στη θέση του προσωπάρχη του Λευκού Οίκου, ως στενότερο συνεργάτη του δηλαδή, διόρισε τον Ουίλιαμ Ντέιλι. Πρόκειται για τον πρόεδρο της «JP Morgan Chase».
Ουδείς εντούτοις - εφόσον θέλει να εμφανίζεται ως σοβαρός - τόλμησε να ισχυριστεί ότι η αμερικανική «φούσκα», με την οποία εκδηλώθηκε η παγκόσμια οικονομική κρίση, οφείλεται στη διαφθορά.
*
Στην Ιταλία ορισμένοι φτάνουν να ισχυρίζονται ότι εντός του πρωθυπουργικού της γραφείου έχει εγκατασταθεί η «μαφία». Κανείς, όμως, δεν προσπαθεί - στα σοβαρά - να αποδώσει και πολύ περισσότερο να εξαντλήσει την ανάλυσή του για τα αίτια της λιτότητας που σαρώνει τη χώρα στη διαπλοκή.
*
Στη Βρετανία αποκαλύφθηκε ότι ο Μπλερ χάριζε τίτλους «λόρδων» σε εκείνους που χρηματοδοτούσαν υπογείως το κόμμα του. Ουδείς, όμως, προσποιείται ότι η αντιλαϊκή θύελλα που πλήττει τη Βρετανία οφείλεται είτε στις σχέσεις του πολιτικού συστήματος με τους αδιαφανείς (και κατ' αντιπαροχή «γαλαζοαίματους») χορηγούς του, είτε στους διεφθαρμένους βουλευτές που χρέωναν τις δαπάνες για τους ...καμπινέδες τους στον κρατικό προϋπολογισμό.
*
Στη Γαλλία τα σκάνδαλα διαφθοράς, από το πρόσφατο με την Μπετανκούρ μέχρι τις «ατασθαλίες» Σιράκ, είναι στην ημερήσια διάταξη. Αλλά ουδείς πιστεύει ότι αυτή είναι η αιτία που ο Σαρκοζί ισοπεδώνει τα ασφαλιστικά δικαιώματα του γαλλικού λαού.
*
Στη Γερμανία της «Ζήμενς», ακόμα και ο Κολ πέρασε στην Ιστορία ως ένας ακόμα που εντοπίστηκε να διατηρεί δεσμούς με αφανείς χρηματοδότες. Αλλά, μάλλον, δε θα ήταν καθόλου πειστικό να εκληφθεί η πρόδηλη διαφθορά ως η υπαίτια της υπερδεκαετούς λιτότητας που βιώνει ο γερμανικός λαός.
***
Τα αίτια της παγκόσμιας κρίσης - κομμάτι της οποίας είναι η ελληνική κρίση - δεν μπορεί παρά να είναι κοινά και στην Ελλάδα, και στις ΗΠΑ, και στις χώρες της ΕΕ.
Το κύριο, όμως, στοιχείο, το βασικό, το σημαντικότερο από κάθε άλλο μεταξύ εκείνων που συνδέουν την Ελλάδα με τις ΗΠΑ, με τη Γερμανία, με τη Γαλλία και με κάθε σημείο του παγκόσμιου «χωριού», δεν είναι η διαφθορά. Είναι ότι και εδώ, και εκεί, και παντού, επικρατεί ο καπιταλισμός!
Επικρατεί, δηλαδή, ένα σύστημα, όπου τα μονοπώλια, οι πολυεθνικές, το μεγάλο κεφάλαιο, οικοδομούν την ύπαρξη και τα κέρδη τους πάνω στη συμπίεση του βιοτικού επιπέδου των εργαζομένων. Σφετερίζονται τον πλούτο που παράγουν οι πολλοί. Ιδιοποιούνται το αποτέλεσμα της κοινωνικής παραγωγής. Κρατούν για τον εαυτό τους το «μέλι» και δίνουν στους «δούλους» τα (όλο και λιγότερα) ψίχουλα.
*
Αυτή ακριβώς η λειτουργία του καπιταλισμού, που απορρέει από την ίδια του τη φύση, είναι η αιτία της κρίσης του, μια κρίση που την μετακυλίει στα θύματά του .
Με άλλα λόγια:
«Η τελική αιτία όλων των πραγματικών κρίσεων παραμένει πάντα η φτώχεια και ο περιορισμός της κατανάλωσης των μαζών, που αντιτίθεται στην τάση της κεφαλαιοκρατικής παραγωγής ν' αναπτύσσει έτσι τις παραγωγικές δυνάμεις, λες και το όριό της αποτελείται μόνο από την απόλυτη ικανότητα κατανάλωσης της κοινωνίας».
(Καρλ Μαρξ, Το Κεφάλαιο, τ. ΙΙΙ, κεφάλαιο 30, σελ. 610).
*
Είναι φανερό, λοιπόν: Η τόσο μονότονη στην Ελλάδα επίκληση της διαφθοράς (και, μάλιστα, από τα κόμματα των διεφθαρμένων) δε γίνεται για να φωτίσει τα βαθύτερα αίτια των δεινών που υφίσταται ο ελληνικός λαός.
Αντίθετα: Η επίκλησή της γίνεται αποπροσανατολιστικά. Για να συσκοτιστούν τα πραγματικά αίτια.
Οι διεφθαρμένοι, στην πραγματικότητα, φτάνουν στο σημείο να χρησιμοποιούν ως προπέτασμα καπνού ακόμα και την ίδια τη δυσωδία τους. Ακόμα και τα ίδια τα σκάνδαλά τους. Οχι για να «διορθωθούν», αλλά για να διαφυλάξουν το υπέρτερο: Το υπέρτερο - γι' αυτούς - είναι η αδιατάρακτη λειτουργία ενός κοινωνικού, οικονομικού και πολιτικού συστήματος, που αφ' ενός δε μιλά για το σκανδαλώδες της εκμεταλλευτικής του φύσης, αφ' ετέρου καμώνεται τον «τιμωρό» των σκανδάλων που συνιστούν σήμα κατατεθέν του.
*
Η διαφθορά του ΠΑΣΟΚ και της ΝΔ, η διαπλοκή του αστικού πολιτικού συστήματος με το μεγάλο κεφάλαιο τύπου «Ζήμενς», οι «υπόγειες συναλλαγές» τύπου Βατοπέδι, αποδεικνύουν κάτι πολύ σημαντικό: Την κατάπτωση, τον ξεπεσμό, την ξετσιπωσιά του πολιτικού κατεστημένου της πλουτοκρατίας.
Εντούτοις η παραπάνω αλήθεια, η αλήθεια για την σήψη και την παρακμή τους
- και τούτο χωρίς να μειώνεται σε τίποτα η αξία της, χωρίς να μετριάζεται σε τίποτα η δίκαιη οργή του λαού, χωρίς να αναιρείται στο ελάχιστο η κοινωνική απαίτηση για παραδειγματική τιμωρία των «τρωκτικών» -
ούτε την κρίση εξηγεί, ούτε πολύ περισσότερο την ακολουθούμενη πολιτική λεηλασία «δικαιώνει», όπως επιδιώκει η θεωρία εκείνων που διατείνονται πως όσα τραβάει ο ελληνικός λαός, τα τραβάει, τάχα, επειδή κάποιοι επίορκοι «τα φάγανε».
Οσα τραβάει ο ελληνικός λαός, δεν τα τραβάει γιατί κάποιοι από το αστικό πολιτικό σύστημα τα φάγανε. Αλλά γιατί κι αυτοί που τα φάγανε (και που πρέπει «να τους κοπούν τα χέρια»), και οι άλλοι που δεν τα φάγανε, πολιτεύονται και κυβερνούν για να τρώνε οι καπιταλιστές - «νόμιμα και ηθικά» - όσα παράγει ο λαός με το μόχθο του.
ΤΟΥ ΝΙΚΟΥ ΜΠΟΓΙΟΠΟΥΛΟΥ