ΗΠΑ Αυξανόμενη φτώχεια συνδυασμένη με τον πόλεμο κατά του «εσωτερικού εχθρού»

Από την πρόσφατη επιχείρηση καταστολής στο Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνια το Νοέμβρη του 2011, όπου οι φοιτητές ψεκάζονται με σπρέι πιπεριού

AP2011

Τα «καλά» του καπιταλισμού «κόποις κτώνται» και ως αποτέλεσμα οι τράπεζες τροφίμων, τα συσσίτια και η συλλογή τροφίμων αποτελούν πλέον καθημερινότητα, ανάγκη και επιβίωση στις Ηνωμένες Πολιτείες. Το «αμερικανικό όνειρο» έσκασε με τρομερό πάταγο και ούτε ο Πρόεδρος Ομπάμα, ούτε οι ξιφομαχίες των Ρεπουμπλικανών ακούγονται και φυσικά ούτε πείθουν τους «νεόπτωχους» Αμερικανούς.

Εξάλλου, η φτώχεια αποτελεί ενδημικό φαινόμενο και την χαρτογράφησή της την έκανε έκθεση του Πανεπιστημίου της Ιντιάνα που δόθηκε πριν από μερικές ημέρες στη δημοσιότητα:

• Για το 2010, 46.200.000 Αμερικανοί ζούσαν κάτω από το επίσημο όριο της φτώχειας, αριθμός που αντιστοιχεί στο 15,1% του πληθυσμού. Πρόκειται για αύξηση της τάξης του 27% από το 2006, όταν ο πληθυσμός αυξήθηκε μόλις κατά 3,3%.
• Η αύξηση της φτώχειας ήταν μεγαλύτερη μεταξύ των Ισπανόφωνων και Αφρο-Αμερικανών, των παιδιών, των μονογονεϊκών οικογενειών, αλλά και των νέων μεταξύ 18 και 34 ετών.Ενα στα πέντε παιδιά ζει σε συνθήκες φτώχειας στις ΗΠΑ και σχεδόν τα μισά από αυτά (9,3%) ζουν σε συνθήκες ακραίας φτώχειας. Επιπλέον, 19 εκατομμύρια Αμερικανοί ζουν σήμερα σε συνθήκες ακραίας φτώχειας, που σημαίνει ότι το οικογενειακό εισόδημά τους είναι μικρότερο από το μισό του επίσημου ορίου της φτώχειας που είναι μηδαμινό: Περίπου 11.000 δολάρια το χρόνο για μια τετραμελή οικογένεια.
• Οσοι δεν έχουν ασφάλιση και υγειονομική περίθαλψη αυξήθηκαν κατά 9,5%, σε 50,7 εκατομμύρια, το 2008.
• Περίπου 16 εκατομμύρια νοικοκυριά με χαμηλό εισόδημα εξαναγκάζονται να πληρώνουν πολύ περισσότερο για ενοίκιο ή παροχή δημοσίων υπηρεσιών και κοινής ωφέλειας από το όριο που έχει τεθεί ως «προσιτό» σε ομοσπονδιακό επίπεδο.
• Οι κατασχέσεις σπιτιών ήταν περίπου μισό εκατομμύριο το 2009 σε σχέση με την προηγούμενη χρονιά, όπου σημειωτέον το 2009 είναι η χρονιά που ορίζεται επισήμως ως το «τέλος της ύφεσης». Το 2010 1,9 εκατομμύρια νοικοκυριά έλαβαν ειδοποιητήρια κατάσχεσης.
• Ο αριθμός των αστέγων αυξήθηκε κατά 3% μεταξύ του 2008-2009. Ο αριθμός των αστέγων παρέμεινε στα ίδια επίπεδα, ενώ το ποσοστό σημείωσε μείωση κατά 1% αποκλειστικά και μόνο εξαιτίας των ομοσπονδιακών προγραμμάτων που ωστόσο δε δύνανται να αντιμετωπίσουν το χρόνιο πρόβλημα. Προγράμματα που εξαιτίας των περικοπών σε ομοσπονδιακό και πολιτειακό επίπεδο κινδυνεύουν να τερματιστούν.

Ως ένας από τους κυριότερους παράγοντες για τη δραματική αύξηση της φτώχειας είναι η ανεργία και ειδικά η μακροχρόνια. Πάνω από 4 εκατομμύρια Αμερικανοί δηλώνουν ότι είναι άνεργοι για περισσότερο από 12 μήνες και πρόκειται - όπως σημειώνεται εμφατικά στην έκθεση - για το μεγαλύτερο αριθμό μακροχρόνια ανέργων από 1948, δηλαδή από τη χρονιά που άρχισαν να καταγράφονται τα στοιχεία. Ωστόσο, η έκθεση κρούει τον κώδωνα του κινδύνου καθώς σημειώνει ότι η οικονομία δεν έχει ανακάμψει και οι μακροχρόνια άνεργοι έχουν ήδη χάσει ή πρόκειται άμεσα να χάσουν τα επιδόματα που λαμβάνουν και τους επιτρέπουν να επιβιώνουν και να έχουν περίθαλψη. Ως συνέπεια, αναμένεται ότι οι «νέοι φτωχοί» αναμένεται να αυξηθούν και άλλο και θα αυξάνονται τουλάχιστον μέχρι το 2017.

Σαν πρόβατα επί σφαγή

Η δημοσιοποίηση της έκθεσης του Πανεπιστημίου της Ιντιάνα συνέπεσε με την κατάθεση, εκ μέρους του Πρόεδρου Ομπάμα, νομοσχεδίου για τη συγχώνευση ή και κατάργηση ομοσπονδιακών υπηρεσιών για την εξοικονόμηση περίπου 3 δισεκατομμυρίων δολαρίων από τις ομοσπονδιακές δαπάνες για την επόμενη δεκαετία στο πλαίσιο των περικοπών των δαπανών στο όνομα της μείωσης του χρέους και του ελλείμματος. Με απλά λόγια, αναμένονται χιλιάδες απολύσεις, τη στιγμή που σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία του υπουργείου Εργασίας, μέσα στην τελευταία τετραετία 2008-2010, καταργήθηκαν στις ΗΠΑ 11,8 εκατομμύρια θέσεις εργασίας.

Το «ζήτημα της ταξικής σύγκρουσης αποτελεί πλέον μέρος της κοινωνικής - εθνικής συνείδησης των Αμερικανών και για την ακρίβεια το μέρος αυτό συνεχώς διευρύνεται», είναι το κύριο συμπέρασμα της έκθεσης του Ερευνητικού Κέντρου «Pew» υπό τον τίτλο «Ενα συνεχώς αυξανόμενο ποσοστό των Αμερικανών βλέπει μία σύγκρουση μεταξύ πλουσίων και φτωχών». Οι διαπιστώσεις του Κέντρου «Pew» απλώς αντανακλούν τις συνέπειες που έχει η φτώχεια που μαστίζει συνεχώς μεγαλύτερο αριθμό Αμερικανών και σημειώνουν «τις κραυγαλέες και εγκληματικές ολιγωρίες» ή την «ανικανότητα των αμερικανικών αρχών να ανταποκριθούν στα αυτονόητα, όπως π.χ. στα, έστω ακραία, καιρικά φαινόμενα». Ωστόσο αυτά δεν είναι «ολιγωρία» και «ανικανότητα», αλλά αποτέλεσμα της πολιτικής που εξυπηρετεί την αστική τάξη και το κεφάλαιο και έχει τραγικές επιπτώσεις σε ευρύτατα τμήματα της αμερικανικής κοινωνίας.

Για πρώτη φορά οι συγκρούσεις μεταξύ πλουσίων και φτωχών καταλαμβάνουν την πρώτη θέση στη μελέτη για τις επικείμενες συγκρούσεις καθώς το 66% των Αμερικανών θεωρεί ότι θα υπάρξουν «σκληρές» ή «πολύ σκληρές» μεταξύ πλούσιων και φτωχών. Η έκθεση μάλιστα σημειώνει ότι το συνεχώς διευρυνόμενο χάσμα όσον αφορά το εισόδημα που εκφράστηκε και από το αποκαλούμενο κίνημα «Καταλάβατε τη Γουόλ Στρίτ» είναι πλέον από τα κύρια ζητήματα που απασχολούν την αμερικανική κοινωνία και εξαιτίας των κινητοποιήσεων υπήρξε έντονη αφύπνιση. Για την ακρίβεια αυτό που δεν σημειώνει η έκθεση είναι ότι το ζήτημα της ταξικής σύγκρουσης μπαίνει για πρώτη φορά ανοικτά, απολύτως συνειδητά και μαζικά και αποτελεί, έστω αντιφατικά και αποπροσανατολισμένα, τη θέση μεγάλων στρωμάτων της αμερικανικής κοινωνίας.

Αυτός ήταν και ο πραγματικός φόβος του κεφαλαίου και της αμερικανικής κυβέρνησης έναντι των πρόσφατων κινητοποιήσεων και η αντιμετώπισή τους ως «εσωτερικός εχθρός». Εξ ου και η καταστολή, συντονισμένη ουκ ολίγες φορές από την κυβέρνηση Ομπάμα και το FBI.

Εξάλλου, η αμερικανική εξουσία έχει εδώ και καιρό λάβει τα μέτρα της, με το πρόσχημα της «τρομοκρατίας» ή του «κινδύνου για την εθνική ασφάλεια», κινδύνου που προέρχεται από τα νότια σύνορα, αυτά με το Μεξικό.

Η στρατιωτικοποίηση της αστυνομίας, που ξεκίνησε επί κυβέρνησης Ρήγκαν, με πρόσχημα τον «πόλεμο κατά των ναρκωτικών», ολοκληρώνεται σταδιακά και πλέον οι αστυνομικές αρχές στις αμερικανικές πόλεις προσομοιάζουν περισσότερο με τους Αμερικανούς στρατιώτες στα πεδία μαχών του Ιράκ και του Αφγανιστάν, παρά με αστυνομικούς. Δεν πρόκειται για αλλαγή εμφάνισης αλλά ουσίας, καθώς σε μεγάλο βαθμό οφείλεται στο υπερσύγχρονο οπλοστάσιο και κυρίως στην επικρατούσα αντίληψη ότι η αστυνομία μπορεί και πρέπει να χρησιμοποιήσει κάθε μέσο για να διατηρήσει και να επιβάλει την τάξη.

«Σήμερα», σημειώνει ο Πολ Κρεγκ Ρόμπερτς, πρώην υφυπουργός Οικονομικών, «οι δυνάμεις της τοπικής αστυνομίας έχουν ουσιαστικά στρατιωτική εξάρτυση, επίσης επιθετικά ελικόπτερα "Blackhawk", πολυβόλα, εκτοξευτές χειροβομβίδων, πολιορκητικές μηχανές, εκρηκτικά, χημικά σπρέι, θώρακες, νυχτερινή όραση, οχήματα ταχυτήτων, καταρρίχησης και θωρακισμένα. Μερικές έχουν ακόμη και τανκς». Αλλες, όπως στο Μοντγκόμερι του Τέξας, στη Φλόριντα και αλλού έχουν ακόμη και μη επανδρωμένα αεροσκάφη, ενώ στο Ντε Μόιν της Αϊόβα έχουν βόμβες-ρομπότ!

Στην πλειοψηφία τους, πάντως, όλες οι τοπικές αστυνομίες χρησιμοποιούν τις ειδικές μονάδες καταστολής SWAT, ακόμη και για τη διενέργεια συνηθισμένων διαδικασιών όπως τα εντάλματα έρευνας. Συνεπώς, δεν αποτέλεσε ούτε καν είδηση ότι μόλις τις προηγούμενες μέρες πολεμικά πλοία συνόδευσαν εμπορικό, στο λιμάνι του Λονγκβιού, στο Σιάτλ, όπου επί μήνες οι λιμενεργάτες πραγματοποιούν κινητοποιήσεις. Χρησιμοποιήθηκε και ο στρατός ακόμη, για πρώτη φορά από το 1980...

Και ο στρατός στο προσκήνιο, αμέσως μετά την έγκριση εκ μέρους του Προέδρου Μπαράκ Ομπάμα του νέου αμυντικού δόγματος, του δόγματος του «αέναου πολέμου», που περιλαμβάνει και το έδαφος των Ηνωμένων Πολιτειών αφού επιτρέπει τη σύλληψη και την κράτηση «υπόπτων για τρομοκρατία» επ' αόριστο, ακόμη και Αμερικανών πολιτών, και όπου τρομοκράτης μπορεί - βάσει των διατάξεων του νόμου - να είναι τελικά οποιοσδήποτε «...που απειλεί τα συμφέροντα των ΗΠΑ και των συμμάχων τους». Είναι το νομοσχέδιο που επισφράγισε τη μετατροπή των ΗΠΑ σε «αστυνομικό κράτος» και σύμφωνα με αναλυτές ανοίγει το δρόμο για πολλαπλά «Γκουαντάναμο» και εντός των ΗΠΑ.

Χριστίνα ΜΑΥΡΟΠΟΥΛΟΥ