ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΕΝΩΣΗ Σε φάση νέας όξυνσης οι ενδοϊμπεριαλιστικές αντιθέσεις

Αντιθέσεις και παζάρια ενόψει της νέας σύμβασης για την Ελλάδα και της Συνόδου Κορυφής στις 30 Γενάρη

Οσες «συνταγές» κι αν δοκιμάζουν, τα νούμερα δεν τους βγαίνουν. Η κρίση είναι καπιταλιστική και τα αδιέξοδα στην αστική διαχείριση πολλαπλασιάζονται

Με οξύτητα επανέρχονται στο προσκήνιο οι ενδοϊμπεριαλιστικές αντιθέσεις γύρω από τον επιμερισμό των βαρών για την αναγκαία απαξίωση κεφαλαίων μεταξύ των κρατών - μελών της ΕΕ, μονοπωλιακών ομίλων και τραπεζών, στο φόντο της αστικής διαχείρισης της κρίσης. Η Γερμανίδα καγκελάριος Α. Μέρκελ απέρριψε τις προτάσεις του Ιταλού πρωθυπουργού Μ. Μόντι, αλλά και της Κρ. Λαγκάρντ για διπλασιασμό των κεφαλαίων του μόνιμου μηχανισμού στήριξης (ESM) στο 1 τρισεκατομμύριο ευρώ, ενώ ξεκαθάρισε ότι δεν τίθεται ζήτημα μεταβατικού δανείου προς την Ελλάδα, «στην περίπτωση που οι διαπραγματεύσεις με τους ομολογιούχους ιδιώτες πιστωτές για το κούρεμα δεν προχωρήσουν».

Στην κοινή συνέντευξη Τύπου με τον Βέλγο πρωθυπουργό Ελιο Ντι Ρούπο, η Α. Μέρκελ είπε: «προτεραιότητα αποτελεί να ολοκληρωθούν οι διαπραγματεύσεις και να τεθεί το γρηγορότερο δυνατόν σε ισχύ ο ESM». Η Μέρκελ τόνισε ότι η Γερμανία κατέβαλε πάντα κάθε δυνατή προσπάθεια ώστε να προστατεύσει το ευρώ, κάτι για το οποίο συνεχίζει να αισθάνεται υπεύθυνη. «Αλλά το να επιχειρούμε πάντα μία καινοτομία χωρίς να έχουμε καν ολοκληρώσει την προηγούμενη, δεν το θεωρώ σωστό», υπογράμμισε χαρακτηριστικά, υπερασπιζόμενη τα συμφέροντα των ισχυρότερων της ντόπιας αστικής τάξης, που θέλουν μεν τη διάσωση του ευρώ, με το μικρότερο όμως δυνατό κόστος για τα ιδιαίτερα συμφέροντά τους.

Η ίδια επισήμανε ότι η Ευρώπη πρέπει να δείξει ότι ο μηχανισμός στήριξης του κεφαλαίου (EFSF) με τα 230 δισ. ευρώ, είναι αποτελεσματικός, ενώ επικαλέστηκε και το γεγονός ότι η ΕΚΤ μόλις έδωσε 500 δισ. ευρώ για την ενίσχυση της ρευστότητας των τραπεζών. Ταυτόχρονα, τάχθηκε κατά του σεναρίου χορήγησης ενός δανείου - γέφυρας στην Ελλάδα, αν δεν προχωρήσουν οι διαπραγματεύσεις με τους ιδιώτες πιστωτές για το κούρεμα του χρέους. «Τέτοιο ζήτημα δεν τίθεται για μένα», είπε η Μέρκελ, προσθέτοντας ότι μέχρι τον Μάρτη απομένει αρκετός χρόνος για την επεξεργασία ενός νέου προγράμματος για την Ελλάδα, που θα συνοδεύεται από πλήθος νέων αντιλαϊκών μέτρων.

Γενικευμένη ανησυχία για την κρίση

Στην εαρινή σύνοδο κορυφής του Μάρτη παρέπεμψε το αίτημα της Ρώμης για αύξηση των πόρων του ESM ο Γερμανός υπουργός Οικονομικών Β. Σόιμπλε. Ενίσχυση των ευρωπαϊκών ταμείων και έκδοση ευρωομόλογου ζήτησε από την πλευρά της η Κρ. Λαγκάρντ. «Ακόμη και η πολιτική δέσμευση για την έκδοση κοινού ομολόγου, χωρίς καν την εφαρμογή, θα βοηθούσε να πειστούν οι αγορές για την μελλοντική βιωσιμότητα της Οικονομικής και Νομισματικής Ενωσης», είπε η γενική διευθύντρια του ΔΝΤ, μιλώντας χθες στο Γερμανικό Συμβούλιο Εξωτερικής Πολιτικής, στο Βερολίνο.

Η ίδια τόνισε την ανάγκη για μεγαλύτερη εσωτερική ολοκλήρωση, αποδίδοντας την κρίση στην «ατελή ολοκλήρωση» και τάχθηκε κατά των οριζόντιων περικοπών στους εθνικούς προϋπολογισμούς, καθώς αυτή η πρακτική, όπως είπε, αυξάνει τον κίνδυνο ύφεσης. «Κάποιες χώρες έχουν, πράγματι, πολλά ακόμη να κάνουν για να ενισχύσουν την ανταγωνιστικότητά τους και την προοπτική ανάπτυξης. Γι΄αυτό, είναι απαραίτητες οι διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις, αλλά, όπως δείχνει η εμπειρία, η δημοσιονομική σταθερότητα εξαρτάται, τελικά, από την μακροπρόθεσμη ανάπτυξη», πρόσθεσε.

Εκφράζοντας συνολικά τις ανησυχίες των αστών για το βάθος της καπιταλιστικής κρίσης, η Λαγκάρντ σημείωσε ότι η σημερινή πρόκληση αφορά την σωτηρία της παγκόσμιας οικονομίας και επανέλαβε την προειδοποίησή της για τον κίνδυνο μιας κρίσης στα πρότυπα αυτής του 1930, χαρακτηρίζοντας τα μέτρα που έλαβε τα τελευταία δύο χρόνια η Ευρώπη ως «σημαντικά, αλλά αποσπασματικά τμήματα μιας συνολικής λύσης».

Ζήτησε ακόμα την ενίσχυση του «ευρωπαϊκού μηχανισμού στήριξης» και προέβλεψε ότι τα επόμενα χρόνια η ανάγκη χρηματοδότησης θα ανέλθει, παγκοσμίως στο ένα τρισεκατομμύριο δολάρια, ενώ εξέφρασε αισιοδοξία ότι το ΔΝΤ θα καταφέρει να εξασφαλίσει κονδύλια ύψους 500 δισεκατομμυρίων δολαρίων.

Λιγοστεύουν το «ρευστό»

Την ίδια ώρα, βέβαια, αντανακλώντας τους γενικότερους ανταγωνισμούς, οι υπουργοί Οικονομικών της Αυστρίας και του Λουξεμβούργου, απέρριπταν την έκκληση που έκανε το ΔΝΤ για την ενίσχυση των ευρωπαϊκών ταμείων αρωγής. «Δεν μπορούμε να ρίχνουμε χρήματα σε αυτά τα ταμεία διάσωσης επ' άπειρον», είπε ο υπουργός Οικονομικών του Λουξεμβούργου, Λικ Φρίντεν. «Ηδη υπάρχουν πολλές χώρες που δεν είναι πλέον σε θέση να βάλουν περισσότερα χρήματα στον Ευρωπαϊκό Μηχανισμό Σταθερότητας (ΕΜΣ)», είπε η υπουργός Οικονομικών της Αυστρίας, Μαρία Φέκτερ, αναφερόμενη στο νέο ταμείο που θα αντικαταστήσει το ΕΤΧΣ από τον προσεχή Ιούλιο.Ενόψει της συνόδου Κορυφής της ΕΕ στις 30 του μήνα, η συζήτηση για την αντιμετώπιση της κρίσης διεξάγεται σε κλίμα έντασης. Στο μεταξύ, ανακοινώθηκε ότι ο πρόεδρος των ΗΠΑ Μπ. Ομπάμα θα συναντηθεί με τον Ιταλό πρωθυπουργό Μ. Μόντι στην Ουάσιγκτον στις 9 Φλεβάρη. «Οι δύο ηγέτες θα συζητήσουν τα βήματα που ακολουθεί η ιταλική κυβέρνηση για να αποκαταστήσει την εμπιστοσύνη των αγορών και την τόνωση της ανάπτυξης μέσω δομικών μεταρρυθμίσεων, καθώς και την προοπτική της επέκτασης του δημοσιονομικού τείχους προστασίας της Ευρώπης», σημειώνεται χαρακτηριστικά στην ανακοίνωση του Λευκού Οίκου.

Από την πλευρά του, ο υπουργός Οικονομικών της Ιρλανδίας Μ. Νούναν, δήλωσε ότι δεν μπορεί να αποκλείσει την πιθανότητα να διοργανώσει ένα «πολιτικά παρακινδυνευμένο» δημοψήφισμα για το Δημοσιονομικό Σύμφωνο της Ευρωζώνης. «Δεν θα γνωρίζουμε οριστικά, έως ότου να έχουμε το τελικό σχέδιο για το Δημοσιονομικό Σύμφωνο», είπε στους δημοσιογράφους στις Βρυξέλλες, λίγο πριν από την έναρξη των εργασιών του Γιούρογκρουπ. «Στην περίπτωση που ανακύψει η ανάγκη για μια συνταγματική τροποποίηση, ασφαλώς και θα έχουμε δημοψήφισμα» στην Ιρλανδία, υπογράμμισε.