Τρίτη 27 Αυγούστου 2013

Το βρήκαμε τυχαία ....πολύ ωραίος στοίχος

Παρασκευή 16 Αυγούστου 2013

Η αλήθεια για το Μελιγαλά


Αντάρτισσες σε διαδήλωση. «Κάτω η τρομοκρατία του Σκόμπι» γράφει το πλακάτ
Επί δεκαετίες ακροδεξιές ομάδες, με την ανοχή επίσημων εκπροσώπων της αστικής τάξης, συναθροίζονται στο Μελιγαλά, για να «τιμήσουν» τους «ηρωικούς» όπως λένε νεκρούς, που σφαγιάστηκαν από τους «κομμουνιστοσυμμορίτες»! Φέτος, μάλιστα, επιχειρείται να διοργανωθούν διάφορες εκδηλώσεις με τη συμμετοχή και ξένων νεοφασιστικών οργανώσεων από διάφορες χώρες της ΕΕ, όπου διώκονται οι κομμουνιστές ενώ οι νεοφασίστες δρουν ελεύθερα.
Για τη μάχη του Μελιγαλά έχουν γραφτεί και γράφονται από τους αντιπάλους του ΕΑΜ - ΕΛΑΣ πάρα πολλά, παραποιώντας τα γεγονότα και την ιστορική αλήθεια. Πρόκειται για μια προσπάθεια συγκάλυψης της εγκληματικής και αντιλαϊκής πολιτικής της αστικής τάξης και σε εκείνα τα χρόνια. Κανενός Ελληνα εργαζόμενου δεν μπορεί να πονάει η καρδιά του για τους ταγματασφαλίτες. Πληρώθηκαν όπως τους άξιζε.
Τα «Τάγματα Ασφαλείας», που είχαν συγκροτηθεί προς το τέλος του 1943 από την κατοχική κυβέρνηση Ι. Ράλλη για την αντιμετώπιση του «κομμουνιστικού κινδύνου» και την «προστασίαν του κοινωνικού καθεστώτος», είχαν συγκεκριμένη αποστολή κατά τη στιγμή της αποχώρησης των Γερμανών, να αποτελέσουν την οπισθοφυλακή και πλαγιοφυλακή τους, ώστε να κρατήσουν τις θέσεις τους και να απασχολήσουν και φθείρουν τον ΕΛΑΣ. Ετσι, όχι μόνο θα στερούσαν τον ΕΛΑΣ από τα ηθικά και υλικά οφέλη που θα αποκόμιζε από το χτύπημα των Γερμανών, αλλά θα του προξενούσαν και απώλειες.
Κυρίως, όμως, τα «Τάγματα Ασφαλείας», όπως προαναφέρθηκε, συγκροτήθηκαν ως ένα ένοπλο χέρι της αστικής τάξης, ενταγμένο στους σχεδιασμούς της για τη μεταπολεμική εξέλιξη της πολιτικής κατάστασης. Γι' αυτό και στη συγκρότηση των «Ταγμάτων Ασφαλείας» συμμετείχαν οι Βενιζελικοί Θ. Πάγκαλος και Στυλ. Γονατάς, καθώς και άλλοι.
Στον απελευθερωτικό αγώνα
Εγραψε σχετικά με τα «Τάγματα Ασφαλείας» ο ιδρυτής τους Ι. Ράλλης: «Κατορθώσαμεν να έχωμεν εις τη διάθεσιν της Κυβερνήσεως Εθνικής Ενότητος, δύναμιν εγγυωμένην πλήρως την ασφάλεια και την τάξιν. Κατορθώσαμεν τέλος να εύρουν οι κ.κ. Παπανδρέου, Κανελλόπουλος, κλπ. ενταύθα αποβιβαζόμενοι, ΕΛΛΑΔΑ». «Ο κίνδυνος του κομμουνισμού είναι εγγύς. Η εξουθένωσις της Ελληνικής Φυλής και ημών αυτών έσεται βέβαια αν δεν ετοιμασθώμεν και αντιδράσωμεν». («Ο Ιωάννης Δ. Ράλλης ομιλεί εκ του τάφου», Αθήναι 1947, σελ. 70 και 92).
Εξάλλου πρέπει να υπογραμμιστεί ότι οι Γερμανοί είχαν εγκαταλείψει την Πελοπόννησο όταν διαδραματίστηκαν τα γεγονότα στο Μελιγαλά.
Η απόφαση της κυβέρνησης της λεγόμενης «Εθνικής Ενότητας», που ενώ κατάγγειλε τα «Τάγματα Ασφαλείας» στην πράξη τα προστάτευε, δεν ήταν παρά μια καταδολίευση του ΕΑΜ. Οι μυστικές οδηγίες των Αγγλων και των παλαιοκομματικών προς τα «Τάγματα Ασφαλείας» ήταν να μην παραδοθούν και να πολεμήσουν τον ΕΛΑΣ. Ο ΕΛΑΣ δεν είχε άλλη διέξοδο από το βίαιο αφοπλισμό και τη διάλυση των «Ταγμάτων Ασφαλείας», τα οποία, όμως, προσπαθούσαν να κρατηθούν ως τον ερχομό των Αγγλων, που όπως αποδείχτηκε αργότερα, θα τα μετατρέπανε σε «συμμαχικό» στρατό.
Επομένως η βίαιη διάλυση των «Ταγμάτων Ασφαλείας», ήταν βέβαιο ότι θα προσέκρουε στις επιδιώξεις των Αγγλων και της κυβέρνησης «Εθνικής Ενότητας». Ο Γ. Παπανδρέου άλλωστε είχε αρχίσει από παλιά (και οι Αγγλοι ιμπεριαλιστές το ίδιο), να κάνει λόγο ευθέως για τρομοκρατία του ΕΑΜ ή της «ΕΑΜικής μειοψηφίας κατά της πλειοψηφίας», και το επισημοποίησε στο Λίβανο.
Στις 8/9/1944, ο ΕΛΑΣ έδωσε τη μάχη για την απελευθέρωση της Καλαμάτας από τους ταγματασφαλίτες. Αιχμαλώτισε το μεγαλύτερο μέρος, ένα τμήμα όμως, με επικεφαλής τον κατοχικό Νομάρχη Μεσσηνίας Περωτή, διέφυγε προς Μελιγαλά. Στο δρόμο προς το χωριό Ασπρόχωμα, οι ταγματασφαλίτες έσφαξαν 30 πολίτες και 4 ΕΛΑΣίτες, οι οποίοι εκτελούσαν τηλεφωνική υπηρεσία σ' αυτό το χωριό.
Η μάχη του Μελιγαλά
Αντάρτες του ΕΛΑΣ
Οι εκκλήσεις του ΕΛΑΣ να σταματήσουν οι συγκρούσεις δε βρήκαν καμιά ανταπόκριση, εξαιτίας των ραδιουργιών των Αγγλων και της κυβέρνησης του Καΐρου, που πίστευαν ότι μ' αυτά θα μπορέσουν να καταβάλουν τις ισάριθμες σχεδόν δυνάμεις της ΙΙΙ Μεραρχίας του ΕΛΑΣ και να κρατήσουν υπό τον έλεγχό τους την Πελοπόννησο ως την άφιξη των αγγλικών στρατευμάτων.
Για την τριήμερη σκληρή μάχη που έδωσε ο ΕΛΑΣ στο Μελιγαλά, όπου είχαν συγκεντρωθεί γύρω στους 1.000 ταγματασφαλίτες, παραθέτουμε ένα απόσπασμα από το «Ματωμένο και ένδοξο χρονικό» του γιατρού Στάθη Κανναβού, Επάρχου διοικητικού αντιπροσώπου της ΠΕΕΑ, εκείνη την εποχή. Το χρονικό δημοσιεύτηκε στο περιοδικό «Εθνική Αντίσταση» (τεύχος 21, 1979).
«11 Σεπτέμβρη. Στην οχυρωμένη μ' όλα τα μέσα της πολεμικής τέχνης από τους Γερμανούς κωμόπολη του Μελιγαλά, έχουν συγκεντρωθεί να δώσουν την αποφασιστική δολοφονική τους μάχη, οι πιο αιμασταγείς ταγματαλήτες 2 επαρχιών. Οι βάσεις Βελίκας, Καλαμάτας,Μελιγαλά, Διαβολιτσιού, Δώριου, Κοπανακιού. Αποβραδίς, οι ηρωικοί ΕΛΑΣίτες του 8ου και 9ου Συντάγματος, έχουν δέσει γύρω από το άντρο αυτό της εθνοπροδοσίας ασφυκτικό κλοιό. Εφεδροελασίτες και από τις 3 επαρχίες πλαισιώνουν κι εδώ, στις πρώτες γραμμές, τον ΕΛΑΣ, ενεργούν αναγνωρίσεις, δίνουν πληροφορίες. Και τρεις μέρες και τρεις νύχτες, από το χάραμα της 12 Σεπτέμβρη, ο μικρός κάμπος και τριγύρω τα βουνά κρατούν την ανάσα τους στο ασταμάτητο σάλαγο της φονικής σύρραξης. Για τον ΕΛΑΣ, χάρη στις Καζέρτες και στα Λίβανα, κάθε σφαίρα, είναι ακριβότερη κι από το χρυσό. Είσαι υποχρεωμένος χίλιες να σφυρίζουν στ' αυτιά σου και ν' απαντάς με μία. Μονάχα που διαθέτει κανόνι! Είναι μια σκέτη κάννη, ψαρεμένη από το ΕΛΑΝ στ' απομεινάρια κάποιου ναυαγίου. Για να ψευτοσταθεί στον τόπο της, ύστερα από κάθε βολή, φορτώνεται μ' έναν αρμακά πέτρες. Μα κι έτσι, πάλι κλοτσοπηδάει και τα φέρνει όλα γύρω της, άνω - κάτω. Και οι άντρες για σιγουριά έχουν δέσει από τη σκανδάλη της ένα καραβόσκοινο, κι αυτό τραβάνε από καμιά δεκαριά μέτρα μακριά κάθε φορά που θέλουν να πυροβολήσουν!
Νεολαίοι τηλεβοϊστες στα βουνά του αγώνα
14 Σεπτέμβρη. Μια εγγλέζικη αποστολή έρχεται καταϊδρωμένη και ζητάει να περάσει στις γραμμές της εθνοπροδοσίας. Θα έπειθε λέει, τους αλήτες να σταματήσουν την αιματοχυσία, να παραδοθούν στον ΕΛΑΣ και να περιμένουν να κριθούν από την Κυβέρνηση. Οταν το παράλλο πρωινό, αιχμάλωτοι πια του ΕΛΑΣ, οι διπλοπουλημένοι αυτοί στους ξένους επιδρομείς "εθνικόφρονες" ρωτήθηκαν γιατί έστω και την τελευταία στιγμή δε δέχτηκαν να σταματήσουν την αιματοχυσία, η απάντησή τους ήταν και πάλι αυτή του αναίσθητου, επαγγελματία προδότη.
- Οι Εγγλέζοι μας πίεσαν να συνεχίσουμε...
Για το Μεσσηνιακό λαό για μια ακόμη τώρα φορά ενισχύονταν οι ανησυχίες του για το αύριο, ενώ οι ταγματαλήτες με τις ευλογίες τώρα γερμανών, εγγλέζων, της κυβέρνησης συνέχιζαν με πιο πολλή λύσσα, και αναισθησία το αιματοκύλισμα του λαού. Ο ΕΛΑΣ έχασε όσα σε καμιά μάχη του με τους Γερμανούς, κάπου 200 διαλεχτά παλικάρια. Οι ταγματαλήτες ως την τελευταία στιγμή, έβγαλαν από το Μπεζεστένι ομήρους τους και τους εκτελούσαν.
15 Σεπτέμβρη. Λίγο μετά το ηλιβάρεμα, οι δολοφόνοι του Μελιγαλά, σηκώνουν από παντού λευκές σημαίες. Πετούν στα φυλάκια τα άτιμα όπλα τους και μπουλούκια - μπουλούκια, τρέχουν να κλειστούν στο Μπεζεστένι. Λίγες στιγμές πριν την παράδοσή τους, στις ανατολικές παρυφές της κωμόπολης είχε φτάσει χωρίς να προλάβει να πάρει μέρος στη μάχη το 11ο Σύνταγμα του ΕΛΑΣ μαζί με το θρυλικό καπετάνιο του Λαϊκού μας στρατού - τον Αρη Βελουχιώτη. Ο πόνος, η οργή και το αίσθημα της πιο άγριας εκδίκησης των χιλιάδων μαυροφορεμένων από τα γύρω χωριά που πλημμύρισαν την κωμόπολη ήταν ολόκληρο βουνό. Και μ' όλα αυτά, ο πατριωτισμός και η ανθρωπιά του εθνικολαϊκού μας κινήματος δεν υστέρησε. Από την πρώτη ημέρα με τη βοήθεια του ΕΛΑΣ διώχτηκαν στα χωριά τους εκατοντάδες ανοργάνωτοι, που περιφέρονταν στην πόλη, λεηλατούσαν και προκαλούσαν ανεύθυνα. Από τις πρώτες στιγμές οι κατά τόπους οργανώσεις ξεκαθάρισαν από το Μπεζεστένι πάνω ίσως κι από χίλιους Γερμανοντυμένους που υποτίθονταν ότι δε βαρύνονταν μ' εγκλήματα και τους έστειλαν στα σπίτια τους. Από την ίδια ημέρα το Λαϊκό Συμβούλιο Αυτοδιοίκησης συνέρχονταν και με εισήγηση του υποφαινόμενου αποφάσιζε την οργάνωση συσσιτίου για τις οικογένειες των ταγματαλητών!
Και μέσα σ' ένα τέτοιο αιμοσταγές περιβάλλον το ανθρώπινο πρόσωπο του Λαϊκού μας αγώνα, εύρισκε και πάλι την αντοχή του να εκδηλωθεί.
16 Σεπτέμβρη. Ενα μετά το άλλο τα 3 Συντάγματα του Λαϊκού Στρατού αποσύρονται από τοΜελιγαλά και προχωρούν από την απάνω Τριφυλία, την Ιθώμη, την Εύα, τη Βουφράδα, σ' ένα μέτωπο που πιάνει όλο το μάκρος του Νομού. Ολες οι δυνάμεις θα συγκλίνουν στους Γαργαλιάνους, τη μεγάλη αντάρτισσα πόλη του Μωρηά, με τους 600 αντάρτες της και τους χιλιάδες κυνηγημένους της. Εδώ έχει φωλιάσει ο αρχιδολοφόνος Στούπας και με τις ορδές του συνεχίζει και μετά την αποχώρηση των Γερμανών τις επιδρομές και τη σφαγή στα χωριά της Κάτω Τριφυλίας και της Πυλίας.
Στη σύρραξή του αυτή με τα τελευταία υπολείμματα της εθνοπροδοσίας, ο ΕΛΑΣ πληρώνει και πάλι μ' ακριβές απώλειες. Οι δολοφόνοι του Στούπα, ηττημένοι, σκορπίζονται στις σταφίδες και στην πορεία τους προς την Πύλο αιματοκύλησαν την περιοχή, σκοτώνοντας άνανδρα, κάθε χωριάτη που δούλευε ανύποπτος στα χτήματά του. Ο αρχιπροδότης Στούπας κλείνεται στο Κάστρο της Πύλου να γλιτώσει. Μα κάποτε αποκάνει από την αντιλαϊκή λύσσα του και αυτοκτονεί.
Ετσι, στις 20 Σεπτέμβρη η Μεσσηνία είναι λεύτερη. Ο ηρωικός καπετάνιος του Εθνικοαπελευθερωτικού αγώνα Αρης Βελουχιώτης προχωρεί σ' όλο το μάκρος, από Πύλο - Μεσσήνη, Αρκαδικά σύνορα, αποχαιρετάει το λαό και με τα 3 Συντάγματα του ΕΛΑΣ τραβάει για το κέντρο του Μωρηά.
Εκεί, στα τέλη του Σεπτέμβρη, έφτανε στην Καλαμάτα και ο αντιπρόσωπος της Κυβέρνησης «Εθνικής Ενότητας» κ. Παναγ. Κανελλόπουλος. Από την πρώτη κι όλας στιγμή φάνηκε ότι μοναδική έγνοια και αγωνία της Κυβέρνησης Γ. Παπανδρέου ήταν το πώς θα περιμαζέψει, θα διατηρήσει οπλισμένους και θα μεταφέρει στην Αθήνα τους ταγματαλήτες, για τη νέα αιματοχυσία που ετοίμαζε με τους Αγγλους πάτρωνές της. Λαϊκές επιτροπές από όλα τα στρώματα ανεβοκατεβαίνουν κάθε μέρα στο ξενοδοχείο που στάθμευε ο Αντιπρόσωπος της κυβέρνησης, χωρίς να παίρνουν έστω μια αόριστη απάντηση για τα προβλήματα ζωής ή θανάτου, που τους πίεζαν. Κι ήταν πάλι και τότε η πρωτοβουλία και πίεση των λαϊκών οργανώσεων, που έδινε μια άμεση και σωστική λύση σε πολλά αδιέξοδα. Με την υπογραφή του κ. Κανελλόπουλου του Διοικητ. Αντιπροσώπου Επαρχίας Καλαμάτας και του υποφαινόμενου σαν Διοικητικού αντιπροσώπου της Επαρχίας Μεσσήνης, εκδίδονταν για το Νομό και κυκλοφορούσαν ειδικά χαρτονομίσματα, εγγυημένα από το κράτος που θα δημιουργούνταν. Μ' αυτά πληρώθηκαν χιλιάδες υπάλληλοι που ένα δυο μήνες έμειναν απλήρωτοι και νηστικοί. Μ' αυτά άνοιξε και κινήθηκε η αγορά κι ο λαός ένιωσε ξανά ότι μπορεί μόνος του να κουμαντάρει κάθε πλευρά της ζωής του».
«Προσοχή νάρκες»
Η μάχη του Μελιγαλά Δεν τελείωσε με τη νικηφόρα έκβαση που είχε η μάχη για τον ΕΛΑΣ. Δημιουργήθηκε ένα φοβερό κλίμα που μύριζε θανατικό. Ο λαός της περιοχής ζητούσε με κάθε τρόπο να εκδικηθεί, ξεπαστρεύοντας τις εγκληματικές αυτές μορφές των ταγματασφαλιτών που είχαν διαπράξει ανήκουστα κακουργήματα σε βάρος του.
Η κατάληψη της μισητής εχθρικής εστίας από τον ΕΛΑΣ και μετά μάλιστα από τέτοιο φοβερό κόστος σε αίμα, είχε εξαγριώσει τα πράγματα. Κάποιοι αντάρτες είχαν αρχίσει να καίνε σπίτια απ' τα οποία τους χτυπούσαν και χρειάστηκε να επέμβει ο καπετάνιος Φώτης Αποστολόπουλος, για να συγκρατήσει την εκδικητική τους ορμή (1).
Για την εκδικητική μανία του κόσμου, ο Αρίστος Καμαρινός λέει σχετικά: «Είχα την ευθύνη της συγκέντρωσης των αιχμαλώτων στο Μπεζεστένι. Το έργο μας ήταν πολύ δύσκολο. Επρεπε να συγκρατήσουμε ομάδες εξοργισμένων πολιτών, οι οποίοι οπλισμένοι με τσεκούρια ορμούσαν να εκδικηθούν για τα θύματά τους. Για να περιφρουρήσουμε τους αιχμαλώτους, βάλαμε ισχυρή φρουρά στο Μπεζεστένι και γράψαμε με μεγάλα γράμματα: "Προσοχή Νάρκες!"» (2).
«Τους αιχμαλώτους», διηγείται ο Βαγγέλης Μαχαίρας, «σε πρώτη φάση τους μεταφέραμε στις αρχικές μας θέσεις. Συγκεντρώθηκαν εκεί εκατοντάδες αγανακτισμένοι Μεσσήνιοι, που φώναζαν: "Δολοφόνοι, προδότες, σκοτώσατε τους δικούς μας". Και απειλούσαν λιντσαρίσματα. Με το πιστόλι στ' αριστερό μου χέρι (το δεξί το είχα στο γύψο), τους είπα: "Δεν θα επιτρέψω να θιγεί ούτε ένας αιχμάλωτος" και τους εξήγησα: "1. Δεν ξέρουμε ποιοι κάνανε εγκλήματα. Χρειάζεται ανάκριση και 2. Αν θέλατε να εκδικηθείτε ας ερχόσαστε να λάβετε μέρος στη μάχη. Τρεις μέρες κράτησε"». (3)
Συνεχίζει ο Στάθης Κανναβός: «Οπως και στη Μεσσηνία, η ιστορία στην ένδοξη για το λαό εκείνη περίοδο περπάτησε με βήματα βαριά και απαραχάρακτα. Σπιθαμή με σπιθαμή το χώμα της έχει ποτιστεί με το αίμα χιλιάδων αγνών πατριωτών και ηρώων. Στη μνήμη του Κώστα Ξυδέα, του Νικήτα Σούμπλη, του Αντώνη Δημόπουλου, του Γιώργη Ζερμπίνου, της Ελένης Πιερράκου, του Τάκη Μουντζουρέα, του Κώστα Μπασακίδη, του Κώστα Κανελλόπουλου, του Μήτσου Κανελλόπουλου, του Γιάννη Δρυνέα, του Θόδωρου Κορμά, του Τάκη Αλεβιζάτου, του Μήτσου Οικονομόπουλου, του Πούλου Πουλόπουλου, του Τάκη Κουλαμπά, του Νίκου Μητρόπουλου, του Κώστα Σταθόπουλου, του Κλέαρχου Συρράκου, του Χρίστου Αντωνόπουλου, του Κώστα Νέζη, του Αντώνη Νέζη, του Βασίλη Μπράβου, του Νίκου Ανδριανόπουλου, του Παναγιώτη Κατσώλη, του Παναγιώτη Μπάρτζιου, του γιατρού Ματζή, του Μήτσου Κούκλινου, του Θόδωρου Μπουμπού, του Κούτρη, του Παναγιωτακάκη και των άλλων δεκάδων νεκρών κι αθάνατων στελεχών του»(4).
Η μάχη του Μελιγαλά ήταν μια μάχη ταξική μεταξύ των δυνάμεων της λευτεριάς και κοινωνικής προόδου και της πιο μαύρης αντίδρασης.
Συμπεράσματα
Είναι θεμελιακής σημασίας το γενικότερο συμπέρασμα που προκύπτει, τόσο από τα γεγονότα στο Μελιγαλά όσο και από τα ανάλογα σε άλλες περιοχές της Ελλάδας, που αφορούσαν σε συγκρούσεις του ΕΛΑΣ με τα «Τάγματα Ασφαλείας», με τον ΕΔΕΣ, με την ΕΚΚΑ και άλλες οργανώσεις: Εχθρός όλων των αστικών δυνάμεων (και των Γερμανόφιλων και Αγγλόφιλων) ήταν το λαϊκό κίνημα (ΕΑΜ) και φυσικά το ΚΚΕ, παρά τις οξύτατες αντιθέσεις που υπήρχαν ανάμεσα στις αστικές δυνάμεις, αντιθέσεις που τις έφεραν να μάχονται μεταξύ τους και με τα όπλα.
Ωστόσο, κι ενώ συγκρούονταν μεταξύ τους, ταυτόχρονα συνεργάζονταν για την αντιμετώπιση του ΚΚΕ και του ΕΑΜ.
Το γεγονός εξηγείται: «... η αντίθεση κεφαλαίου - εργασίας περιέχονταν στον αντιφασιστικό χαρακτήρα του πολέμου» (5). Και εκδηλώθηκε με ακόμη πιο ανοιχτό και οξύτατο τρόπο μετά την άνοιξη του 1943, όταν είχε επέλθει η στροφή στον πόλεμο σε βάρος της Γερμανίας και υπέρ της Σοβιετικής Ενωσης. Από τότε ακριβώς αναπροσαρμόστηκε πιο συγκροτημένα η στρατηγική των αστικών δυνάμεων (Εγγλέζων - ντόπιων) κατά του ΕΑΜ (όχι όμως και η στρατηγική του ΕΑΜικού κινήματος), με τις γνωστές εξελίξεις που ακολούθησαν.
Πηγές:
  • Κωνσταντίνος Μπρούσαλης: «Η Πελοπόννησος στο Πρώτο Αντάρτικο 1941-1945», εκδόσεις «Επικαιρότητα», σελ. 469.
  • Γρηγόρη Κριμπά: «Η Εθνική Αντίσταση στη Μεσσηνία και τους γύρω νομούς», σελ. 334.
  • Στο ίδιο, σελ. 333.
  • Περιοδικό «Εθνική Αντίσταση», τεύχος 21, 1979.
  • «Θέσεις της ΚΕ του ΚΚΕ για τα 60 χρόνια από την Αντιφασιστική Νίκη των λαών», σελ. 12.

Tου
Χρήστου ΤΣΙΝΤΖΙΛΩΝΗ*

Πέμπτη 8 Αυγούστου 2013

Ξηρός προς Βαρδινογιάννη: Η 17 Νοέμβρη δεν έπαιρνε εντολές (Επιστολή Χρ.Ξηρού)





Δικηγόρος που φέρεται να να συστήθηκε ως εκπρόσωπος του Βαρδή Βαρδινογιάννη επισκέφθηκε στις φυλακές Κορυδαλλού τον επαναστάτη
-ισοβίτη της "17 Νοέμβρη", Χριστόδουλο Ξηρό, σύμφωνα με ρεπορτάζ της Κατερίνας Κατή στην εφημερίδα των συντακτών.Αυτό που ήθελε να μάθει ο εν λόγω δικηγόρος ήταν ποιος έδωσε την εντολή εναντίον του μεγαλοεπιχειρηματία με τρεις ρουκέτες στις 20 Νοέμβρη του 1990.

Το περιστατικό καταγγέλλει στην «Εφ.Συν.» ο Χριστόδουλος Ξηρός, σύμφωνα με τα λεγόμενα του οποίου, την περασμένη Παρασκευή (2/8) τον επισκέφτηκε ο δικηγόρος Αθηνών, Γεώργιος Προυσανίδης, για να του ζητήσει την εν λόγω πληροφορία.
 
Στη συνάντηση, σύμφωνα πάντα με τον κρατούμενο, ο δικηγόρος τού δήλωσε ότι εκπροσωπεί τον Βαρδή Βαρδινογιάννη, ο οποίος ζητά να μάθει ποιος έδωσε την εντολή για την επίθεση εναντίον του με τρεις ρουκέτες στις 20/11/1990. Ο Χριστόδουλος Ξηρός απάντησε ότι η 17Ν «σαν επαναστατική οργάνωση δεν έπαιρνε εντολές από κανέναν». Η συνάντηση σύμφωνα με τον ίδιο κράτησε περίπου 30 δευτερόλεπτα.
 
Στο ρεπορτάζ της Εφημερίδας των Συντακτών αναφέρεται ότι τα στοιχεία ταυτότητας των επισκεπτών (όπως και ο αριθμός μητρώου στον ΔΣΑ όταν πρόκειται για δικηγόρους), ακόμη και η ακριβής ώρα του επισκεπτηρίου, καταγράφονται στο σχετικό βιβλίο των φυλακών. Ο δε αριθμός μητρώου που αναφέρθηκε στη συντάκτρια του άρθρου ανήκει όντως στον εν λόγω δικηγόρο, ο οποίος έχει πράγματι σχέση με τον Βαρδή Βαρδινογιάννη, εκτός κι αν πρόκειται, σύμφωνα πάντα με την εφημερίδα, για σατανική συνωνυμία ή για πλαστοπροσωπία και φέρει την ιδιότητα του μέλους του ΔΣ της Τηλέτυπος (mega).
 
Το ρεπορτάζ θέτει μεταξύ άλλων το ερώτημα «γιατί ο Βαρδής Βαρδινογιάννης, 23 χρόνια μετά την αποτυχημένη απόπειρα σε βάρους, της οποίας την ευθύνη είχε αναλάβει η 17Ν κι ενώ υπάρχουν πλέον αμετάκλητες καταδίκες, εξακολουθεί να πιστεύει ότι υπάρχει κι άλλο πρόσωπο ως ηθικός αυτουργός, πίσω από την επίθεση;».
 
Υπενθυμίζει δε, ότι ο Βαρδής Βαρδινογιάννης και στο πρώτο δικαστήριο (2003) και στο Εφετείο (2006) είχε αναφέρει  ότι μετά την επίθεση, έβαλε ανθρώπους που επί δυο χρόνια έψαχναν τους δράστες, χωρίς ωστόσο αποτέλεσμα.
 
Η επιστολή του Χριστόδουλου Ξηρού
 
Την Παρασκευή 2/8 στις φυλακές Κορυδαλλού, όπου κρατούμαι, με κάλεσαν απ’ τα μεγάφωνα για ακρόαση συνηγόρου. Πιστεύοντας ότι με ζητά κάποιος γνωστός μου, πήγα στην αίθουσα ακροάσεων.

Εκεί εμφανίστηκε κάποιος άγνωστος, μου δήλωσε πως ονομάζεται Προυσανίδης Γεώργιος και ότι εκπροσωπεί τον Βαρδή Βαρδινογιάννη, ο οποίος ζητά να μάθει «ποιος έδωσε την εντολή»!

Εγώ του απάντησα ότι η 17Ν ήταν μια επαναστατική οργάνωση και σαν τέτοια δεν έπαιρνε εντολές από κανέναν. Αμέσως μετά έθεσα τέρμα στη συνάντηση, η οποία σημειωτέον δεν κράτησε πάνω από 30 δεύτερα.

Δεν θα σταθώ σε κοινοτοπίες τύπου «περιφρόνηση των θεσμών» κλπ, διότι στο καθεστώς που ζούμε οι «θεσμοί» και οι «νόμοι» υπάρχουν για την εξυπηρέτηση και μόνο των συμφερόντων της άρχουσας τάξης, κομμένοι και ραμμένοι πάντοτε στα μέτρα των αφεντικών.

Οπότε δεν προξενεί καμιά εντύπωση η γκανγκστερικού τύπου ενέργεια του εν λόγω κυρίου.

Η σκοπιμότητα βέβαια της άνω κίνησης τη συγκεκριμένη χρονική στιγμή είναι προφανής. Αποτελεί μια βεβιασμένη (και άγαρμπη) προσπάθεια να επιβεβαιωθεί ότι ο εν λόγω κύριος  - και η παρέα του – παραμένουν τα αφεντικά του τόπου.

Ο μεγαλοαπατεώνας Βαρδινογιάννης είναι ένας από τους κύριους υπεύθυνους της σημερινής τραγωδίας που βιώνει ο ελληνικός λαός. Όντας εξέχον μέλος της ΛΜΑΤ -  Ληστρικής Μεγαλοαστικής Τάξης – η οποία προκειμένου να διασώσει την κερδοφορία της και με πρόσχημα την «κρίση χρέους» (που οι ίδιοι δημιούργησαν), κατέστρεψε την κοινωνία, διέλυσε την οικονομία, κατεδάφισε κάθε είδους δικαιώματα, εργασιακά – κοινωνικές παροχές – υγεία – παιδεία και τέλος, παρέδωσε τη χώρα στους δανειστές.

Επιπλέον, ως ιδιοκτήτης μέσων Μ.Ε, είναι διπλά υπεύθυνος για την κατεδάφιση, διάλυση και παράδοση της χώρας, αφού με τους δωσίλογους προπαγανδιστές του στα κανάλια του/τους έπαιξαν τον ρόλο της Βέρμαχτ στην επέλαση του Δ’ Ράιχ.

Κανένας δεν μας έβαλε, μεγαλοαπατεώνα Βαρδινογιάννη, ούτε μπήκε ο διάολος μέσα μας, όπως αφελώς αναρωτιόταν μια δικαστίνα στη δίκη μας.

Οι άθλιες και καταστροφικές επιλογές που έκανε η συμμορία σου της ΛΜΑΤ, μαζί με τα τσιράκια σας  της πολιτικής διαχείρισης και τους τσανακογλείφτες των καναλιών σας, αυτές είναι που μας οπλίζουν με αποφασιστικότητα για αγώνα, για αντίσταση, αυτές μας δίνουν την εντολή, και σε μας και στους νεότερους, που ξεφυτρώνουν συνέχεια σαν μανιτάρια και συνεχίζουν έμπρακτα την αμφισβήτηση.

Είναι κοντά η ώρα που ο εν λόγω και η συμμορία του θα πληρώσει το τίμημα που πληρώνει κάθε εθελόδουλος, αφού είναι προφανές ότι αυτοί στους οποίους παρέδωσε τα κλειδιά της χώρας θα τα κρατήσουν αποκλειστικά για τον εαυτό τους.

Επιπλέον διαισθάνονται – Β.Β και η ευγενής παρέα του – την αναπόφευκτη έκρηξη της λαϊκής οργής, όπου όλοι αυτοί οι υπεύθυνοι της κατάρρευσης θα κληθούν να λογοδοτήσουν για τα πεπραγμένα τους.

Τέλος από την πλευρά μου, το μόνο που έχω να δηλώσω είναι ότι αποτελεί τίτλο τιμής για μένα η κόντρα μου με αυτούς που ευθύνονται για τη διάλυση της χώρας και τον εξανδραποδισμό του λαού.

6-8-2013
Φυλακές Κορυδαλλού
Χριστόδουλος Ξηρός 

Τρίτη 6 Αυγούστου 2013

ΕΑΒ: Σχετικά με τον διευθυντή με τα πλαστά πτυχία.....




 Γίναμε μάρτυρες τις προϋγούμενες ημέρες ενός οργασμού πληροφόρησης ειδικά του ηλεκτρονικού τύπου άλλα και του έντυπου Κυριακάτικου για την αναγγελία ότι έλεγχος ανακάλυψε ότι διευθυντής της Ελληνικής Αεροπορικής Βιομηχανίας (ΕΑΒ) κατείχε πλαστό τίτλο σπουδών και απεκόμησε μισθούς σχεδόν 500 χιλ. Ευρώ συνολικά.  Πρόκειται για τον Αθ. Χρονόπουλο ο οποίος ήταν επικεφαλής των γενικών διευθυντών της ΕΑΒ και μέλος θυγατρικής της ΕΑΒ. Κατόπιν της μελέτης της υπόθεσης από τον έντυπο και ηλεκτρονικό τύπο και  από την έκταση στην οποία το θέμα έχει δημοσιοποιηθεί θέτουμε τους εξής προβληματισμούς:
 Έχουμε γίνει μάρτυρες να δημοσιοποιούνται σε μεγάλη ένταση αποκλειστικά αρνητικές ειδήσεις για την ΕΑΒ. Η προϋγούμενη φορά που τα ΜΜΕ ανέφεραν την ΕΑΒ ήταν κατά την εφαρμογή του μνημονίου όπου έγινε η πρώτη μεγάλη μείωση μισθού και διακοπή των "δώρων". Τότε όλα τα τηλεοπτικά κανάλια κατόπιν προφανώς κυβερνητικών εντολών ανακοίνωσαν ότι ο Ετήσιος Μέσος Όρος μισθοδοσίας των εργαζομένων της ΕΑΒ ανερχόταν σε 44χιλιάδες Ευρώ-47χιλιάδες Ευρώ. Στα ποσά αυτά υπολογίστηκαν οι τελικοί μισθοί των διευθυντών τύπου Αθ. Χρονόπουλου και όποιες υπερωρίες και εκτός έδρας συνοδεύονταν με αυτές. Σημειωτέον ο ετήσιος μισθός των υπαλλήλων ανερχόταν από 17χιλιάδες ευρώ - 28χιλιάδες ευρώ με ετήσιες υπερωρίες και εικοσιπενταετία εμπειρία με ανάλογη μισθολογική άνοδο. Εδώ ακριβώς σύμφωνα με επιστημονικές μελέτες έγκειται η παγίδα του υπολογισμού των μέσων όρων:α) Απαλοίφονται οι έντονες ανισότητες και β) γίνεται ευκολότερο να υπολογιστεί μεγαλύτερο ποσό από την πραγματικότητα.
 Το αποτέλεσμα της παραπάνω μεθόδευσης ήταν να δημιουργηθεί αρνητικό κλίμα για τους εργαζομένους της ΕΑΒ και να αντιμετωπίζονται από την κοινή γνώμη σαν βολεμένοι δημόσιοι υπάλληλοι που δεν προσφέρουν τίποτα και πληρώνονται υπερβολικά. Αυτό βέβαια αποτελεί ύβρη για εργαζομένους βιομηχανικής παραγωγής αεροπορικού υλικού όπου τα στάνταρ παραδόσεων και ποιότητας είναι αυστηρά και πολύ σφιχτά λόγω των απαιτήσεων της εξυπηρέτησης της Εθνικής άμυνας και των ξένων πελατών. Όταν οι εργαζόμενοι με το σωματείο τους (Σ.Ε.ΕΑΒ) προσπάθησαν να βρουν βήμα για να θέσουν τις απόψεις τους ώς δια μαγείας δεν υπήρχε κανένα μέσο να δεχτεί να τους προβάλει. Σύμφωνα με μαρτυρίες των μελών του σωματείου τους ζητήθηκε ποσό άνω των 10χιλιάδων Ευρώ για να δημοσιεύσει δελτίο τύπου τους η ίδια Κυριακάτικη εφημερίδα που τους κατηγορούσε ως προνομιούχους. Επιπροσθέτως η κοινή γνώμη ήταν έτοιμη με την μαζική κοινοποίηση των ποσών που δεν ανταποκρίνονταν στην πραγματικότητα.
 Σήμερα μετά από μείωση 60% του μισθού τους δημιουργείται κύμα μαζικής φυγής προς υποχρεωτική μετανάστευση και υπερβολικός κίνδυνος εξυπηρέτησης της Πολεμικής Αεροπορίας, του Πυροσβεστικού Σώματος και αεροδιαστημικών κολοσσών πελατών της ΕΑΒ όπως η Lockheed-Martin.
 Τις προϋγούμενες ημέρες  διαπυστώσαμε μία παρόμοια τάση υπέρμετρης αρνητικής δημοσιότητας με το θέμα του Αθ. Χρονόπουλου. Οι τίτλοι συνολικά έκαναν λογο με απαξιωτικούς όρους για την ΕΑΒ περισσότερο και λιγότερο για τον εν λόγο διευθυντή. Μήπως ο κυβερνητικός συνασπισμός έχει έτοιμο κάποιο σχέδιο καμιάς περίεργης αναδιάρθρωσης και εξυχρονισμού όπου το δημόσιο θα απωλέσει και άλλον έναν πυλώνα ανάπτυξης ή μήπως θα αναβαθμιστεί η συμμετοχή της ιδιωτικής εταιρίας υπεργολάβων ONEX Hellenic S.A. του πρώην μέλους του Εθνικού Συμβουλίου του ΠΑΣΟΚ κου Ξενοκώστα; Μήπως να έχουμε τα μάτια και τα αυτιά μας ανοιχτά γατί είναι "πονηροί οι καιροί";.......
  Κλείνοντας οφείλουμε να αναφέρουμε ότι μας κάνει εντύπωση ότι τα ΜΜΕ δεν ασχολήθηκαν με την ΕΑΒ όταν πέταξε το πρωτότυπο μη επανδρωμένο αεροσκάφος 5ης γενιάς nEUROn συμπαραγωγού της ΕΑΒ από το στάδιο της σχεδίασης....Δεν ασχολήθηκαν με το γεγονός ότι στην ΕΑΒ κατασκευάζεται το 40% περίπου της παγκόσμιας παραγωγής F-16.... Η σατυρική εκπομπή "Ράδιο Αρβύλα" το ανέφερε στα πεταχτά σε ένα άθλιο σατιρικό σχόλιο......
Δεν ασχολήθηκαν με το υψηλό ποσοστό επίσης κατασκευής του αεροσκάφους C-130 Super Hercules σε παγκόσμιο επίπεδο......
Δεν ασχολήθηκαν ποτέ με την ποιότητα συντήρησης της Π.Α. με τη στήριξη του αξιόμαχου της και με τη υπεράσπιση της Εθνικής κυριαρχίας.......
Δεν ανέφεραν ποτέ ότι τη νύχτα των Ιμίων όταν οι πολιτικοί προϊστάμενοι έλεγαν ότι "πήρε ο αέρας τη σημαία" τα υπόστεγα δούλευαν ασταμάτητα εικοσιτετράωρα για να είναι τα πάντα  πτητικά διαθέσιμα και έιχαν το θράσσος τα ίδια ανδρείκελα και το σάπιο σύστημα τους που κυβερνά και σήμερα να ανακοινώσουν πως το ελικόπτερο έπεσε από ελλειπή συντήρηση και οι τρύπες ήταν από καρφιά που άνοιξαν και τα μαστόρια έσκυβαν το κεφάλι......
Δεν ανέφεραν ποτέ ότι για να πετάξουν τα πυροσβεστικά τι θυσίες απαιτούνται και πόσο μαυρίλα βγαίνει από μέσα τους και όμως αυτά πάντα πετούσαν αξιόπιστα και αγέροχα.......
Δεν ανέφεραν τα σάπια ΜΜΕ ποτέ τις αγωνίες των "μαστόρων" για τις ελλείψεις προσωπικού και το μισθό ξεφτίλας που οδηγούσε στην αδυναμία υποστήριξης των πυροσβεστικών για φέτος. Τελικά και φέτος πέταξαν και κανείς κερατάς δεν ανέφερε πως έγινε αυτό δυνατό και τι σημαίνει να ξεπεράσεις τον εαυτό σου...
Δεν ανέφεραν ότι ο κολοσσός αυτός για την πρόοδο της πατρίδας μπορούσε να δουλεύει διαφορετικά άλλα οι πουλημένοι τον θέλουν καθηλωμένο και κάνουν τα πάντα να τον κρατήσουν κάτω.....
Μήπως να προβληματιστούν κάποιοι;

πηγή e - nemesis 

Κυριακή 4 Αυγούστου 2013

Καθαρτήριο και... καθαρτικό... Της Λιάνας ΚΑΝΕΛΛΗ


Πάνε σχεδόν είκοσι χρόνια που τέτοιες μέρες ζούσα τον απόλυτο Ζόφο, με την έννοια της δαντικής κόλασης στη Ρουάντα, που παραμένει εντός μου όπως το 'γραψα, «ο ρους του Κάτω Κόσμου». Είδα στοιβαγμένα πτώματα οχτώμισι χιλιάδων παιδιών, τυλιγμένα σε πρόχειρα χράμια από άχυρο, να σαπίζουν κάτω απ' τον ανελέητο ήλιο. Είδα διεθνείς και λαμπρές ΜΚΟ να μοιράζουν νερό με κάνουλες διαμέτρου 25 εκατοστών, για να γεμίσουν εξαθλιωμένα χολεριασμένα κορμιά μπιτονάκια με στόμιο δυο δάχτυλα, να απελπίζονται και να βάζουν απλώς το στόμα τους από κάτω απ' τη «φιλανθρωπική αύρα» σωριαζόμενα και νεκρά εξ «ευεργεσίας». Το ίδιο διάστημα, κι αμέσως μετά, όταν γύρισα ουρλιάζοντας από εφιάλτες για μήνες, έζησα έναν λαό ελληνικό, μια κοινωνία, που επίμονα έψαχνε τρόπο να προσφέρει κάθε λογής βοήθεια σε κείνον τον μακρινό, εβένινο λαό. Παίρναν τηλέφωνα, έστελναν επίσημες επιστολές, ζητούσαν πληροφορίες, πρόσφεραν φιλοξενία ως και υιοθεσία στα θύματα ενός από τους φριχτότερους ρατσιστικούς εμφύλιους σπαραγμούς που έζησε η ανθρωπότητα από καταβολής της. Εδραίωσα την ολότελα λανθασμένη πεποίθηση πως η κοινωνία που ζούσα είχε πάει ένα βήμα παραπέρα απ' το χρώμα του δέρματος, τη ράτσα, την απόσταση ανάμεσα στο σημαίνον ενός άλλου, ξένου λαού και το σημαινόμενο των γνώσεών μας γι' αυτόν. Είχε ξεχωρίσει τον άνθρωπο απ' το κτήνος κι είχε βαθιά κατανοήσει την πικράδα του εμφυλίου ως ανεξίτηλη μνήμη.
Ηταν λίγο μετά τα μισά του μεταπολιτευτικού κύκλου του χαραγμένου χωρίς καμιά κιμωλία, στο τεχνητό συλλογικό υποσυνείδητο. Υπήρχαν ακόμη κάτι ξεθωριασμένα αυτοκόλλητα «δεν ξεχνώ» για την Κύπρο, ο υπολογισμός των χρημάτων σε ecu (τραπεζική μονάδα που προηγήθηκε του ευρώ) δεν αφορούσε παρά ελάχιστους μυημένους... τον Αυγουστο του ' 94.
Τη συζήτηση «τι έγινε, βρε αδερφέ, ποιοι είμαστε τελικά και δεν το ξέραμε, πόσο μαύροι είμαστε κλπ. κλπ.», την άνοιξα όπως ανοίγει κακοφορμισμένη πληγή πυορρέουσα, μ' έναν ερασιτέχνη ψαρά, συναπάντημα βαρκίσιο του καλοκαιριού, μορφωμένο, εξηντάρη, με δυο παιδιά, που όπως έλεγε «ψήφιζα και ΠΑΣΟΚ τόσα χρόνια» και τώρα σκοτώνεται επί ένα χρόνο με την αδερφή του, η οποία του δηλώνει κατηγορηματικά πως «τέρμα οι μαλακίες, εγώ θα ρίξω ΧΑ, μαύρο κατάμαυρο».
Τον πήρε το παράπονο. Αναζητούσε εκείνο το κουκούτσι της συγγνωστής αμέλειας που επέδειξε, ώστε να μην κατανοήσει πού και με ποιους ζούσε, τι έπραττε και τι κοινωνία εμπιστευόταν. Λίγο μετά, το κακό σκυλί στη Βουλή, τσαλάκωνε τη συλλογική ευθύνη και πραγματικότητα, εμποράκος του ζόφου, με κάτι εκφράσεις «χούντα - φούντα» περί την κυπριακή τραγωδία, καθιερώνοντας εν μέσω κραυγαλέας ανοχής και χυδαίας επικοινωνιακής στήριξης τις «κασιδιαριές» ως πουργκατόριο. Το καθαρτήριο ως καθαρτικό και το μαύρο μακό ως νέο δέρμα, κολλητό κατάσαρκα, ο νέος εθελοντικός ρους του απόπατου κόσμου.
Τι έγινε αυτά τα είκοσι χρόνια, πολλοί ικανότεροι από μένα γευσιγνώστες του κόσμου, θα το αναλύσουν. Το τραγικό πέρασμα μιας κοινωνίας, από την εμπειρική συλλογική οδύνη και γνώση, στην πολιτικοποιημένη ανθρωποφαγία. Που είναι ο ναζισμός. Κι η απύθμενη βλακεία να επιλέγεις το σκότος, επειδή η ανωτερότητά σου είναι να μην μπορείς να ξεχωρίσεις το πετσί απ' το μπλουζί και το αίμα απ' το πνεύμα. Η Ρουάντα, είν' εδώ και μυρίζει χολέρα με διεθνή χορηγό... Δεν ξεχνώ και χωρίς αυτοκόλλητο.

Της
Λιάνας ΚΑΝΕΛΛΗ

H δικτατορία της 4ης Αυγούστου


Ο Γκαίμπελς μαζί με τον Μεταξά
Στις 4 Αυγούστου του 1936, ο πρωθυπουργός Ιωάννης Μεταξάς ενημέρωνε το λαό με διάγγελμά του, που δημοσιεύτηκε στην «Εφημερίδα της Κυβερνήσεως» και τοιχοκολλήθηκε στους δρόμους της Αθήνας και του Πειραιά πως «η Κυβέρνησις (...) προέβη, τη εγκρίσει της Αυτού Μεγαλειότητος του Βασιλέως εις την κήρυξιν του Στρατιωτικού Νόμου καθ' άπασαν την χώραν, και την διάλυσιν της Βουλής»i. Ο λόγος που επέβαλε αυτήν την απόφαση, σύμφωνα με τον Μεταξά, ήταν η πεποίθηση της κυβέρνησης ότι «βρίσκεται στα πρόθυρα οργανωμένης κινήσεως προς ανατροπήν του κοινωνικού καθεστώτος»ii από τους κομμουνιστές.
Η επιβολή της μοναρχοφασιστικής δικτατορίας, βέβαια, δεν ήταν μονάχα μια απόφαση του Γεωργίου Β' και του Μεταξά, ούτε έγινε για να «σωθεί η χώρα» από τους κομμουνιστές. Ηταν απόφαση των κύριων πολιτικών εκφραστών της αστικής τάξης, με βαθύτερα αίτια και είχε σκοπό να εξυπηρετήσει τα συνολικά της συμφέροντα, τόσο τα εσωτερικά όσο και τις ανάγκες που προέκυπταν από τον ιμπεριαλιστικό πόλεμο που βρισκόταν προ των θυρών. Το δικό τους ρόλο είχαν και οι Αγγλοι ιμπεριαλιστές, με τους όποιους είχε «στενές σχέσεις» το ελληνικό κεφάλαιο.
Οι ευνοϊκές διαθέσεις του αστικού πολιτικού κόσμου υπέρ των δικτατορικών «λύσεων»
Μέλη της κυβέρνησης της 4ης Αυγούστου με επικεφαλής τον Ι. Μεταξά
Τα χρόνια, πριν την επιβολή της δικτατορίας, χαρακτηρίζονται από την όξυνση των ενδοαστικών αντιθέσεων, που εκφράζεται μέσω της σύγκρουσης των δύο αστικών παρατάξεων, των «βενιζελικών» και των «αντιβενιζελικών».
Σε αυτές τις συνθήκες, στελέχη και των δύο αστικών παρατάξεων διατυπώνουν απόψεις υπέρ μιας δικτατορικής «λύσης» ή εκφράζουν το «θαυμασμό» τους στα πρόσωπα του Μουσολίνι και του Χίτλερ. Ας σταχυολογήσουμε τα εξής χαρακτηριστικά:
Στις 5 Μάρτη του '33 ενώ έβγαιναν τα αποτελέσματα των βουλευτικών εκλογών, ο Ν. Πλαστήρας είπε στον Ελευθέριο Βενιζέλο:«Χάνουμε τας Αθήνας! Θα γίνουν ταραχές, συλλήψεις βενιζελικών, δολοφονίες και Κύριος οίδε τι άλλο! Γι' αυτό εγώ σκέπτομαι να πάω στους συνοικισμούς, να εξεγείρω τους πρόσφυγας και να τους φέρω εις την πόλιν για να ζητήσουν εγκαθίδρυσιν δικτατορίας. Θα κάμουμε ό,τι και στην Ιταλία, που, χάρις, στο φασισμό, προοδεύει.»iii
Απαντώντας ο Βενιζέλος προέβη σε διάφορες φιλοφρονήσεις για το Μουσολίνι: «Η Ιταλία επήγαινε καλά, διότι εκεί υπήρχε δικτάτωρ. Εγώ δε νομίζω, αγαπητέ φίλε στρατηγέ Πλαστήρα, ότι είσαι ικανός να κάμης τον δικτάτορα ως ο Μουσολίνι. Οχι μόνον δεν είσαι ικανός, αλλά δεν έχεις και την πλειάδα, τας εκατοντάδας των εκλεκτών συνεργατών του Μουσολίνι!»iv
Συνεργεία από φαλαγγίτες-ισσες με ονομαστικές καταστάσεις στα χέρια, εξανάγκαζαν τους πολίτες να συνεισφέρουν για την ΕΟΝ. Για λόγους εντυπωσιασμού τα λάφυρα συγκεντρώνονταν σε κουβέρτες. Αργότερα η λεία κατέληγε προς πώληση στο Μοναστηράκι και στο Βαρδάρη σε όφελος των αξιωματικών της ΕΟΝ
Ο Μεταξάς, σε συνέντευξη που παραχώρησε στην «Καθημερινή» στις 6 Γενάρη του '34 είπε:«Συνεπώς δι' ημάς τους Ελληνας, το πρόβλημα δεν είναι πώς θα μείνωμεν εις τον κοινοβουλευτισμόν, αλλά διά ποίας θύρας θα εξέλθωμεν εξ αυτού. Διά τας θύρας του κομμουνισμού ή διά τας θύρας του εθνικού κράτους» ενώ στις 3 Οκτώβρη της ίδιας χρονιάς είπε στη Βουλή ότι «η λύσις του πολυπλόκου ελληνικού πολιτικού και κοινωνικού προβλήματος ουδόλως δύναται πλέον να επιτευχθή διά της συνεχίσεως εφαρμογής κοινοβουλευτικών μεθόδων».
Ο Γ. Κονδύλης, σε συνέντευξή του στην εφημερίδα του Ναζιστικού Κόμματος της Γερμανίας «Λαϊκός Παρατηρητής», στις 7 Απρίλη '34 δήλωνε: «Ο κοινοβουλευτισμός είναι ανίκανος να κυβερνήσει. (...) Το σύστημα διευθύνσεως του Χίτλερ είναι μια θαυμάσια ιδέα η οποία πρέπει να αποβή καρποφόρος».
Ο Γεώργιος Παπανδρέου -που τον είπαν και «γέρο της δημοκρατίας»- έγραψε στην «Καθημερινή», την 1η Ιούλη του '34: «Πιστεύω ότι η Δικτατορία ημπορεί εις ωρισμένας περιστάσεις να αποτελέση ιστορικήν ανάγκην δι' έναν τόπον. Οταν την επιβάλλη ο υπέρτατος νόμος της σωτηρίας της Πατρίδος».
Πρέπει να επισημάνουμε ότι αυτή η σύμπνοια των παρουσιαζόμενων ως «δημοκρατικών» - «κεντρώων» με τους φιλομοναρχικούς - «δεξιούς» ως και τους ακροδεξιούς εκφράστηκε και στην πράξη. Αμφότεροι, τόσο οι «κεντρώοι» (π.χ. Πλαστήρας το 1933, «κίνημα» Πλαστήρα - Βενιζέλου τον Μάρτη του '35 αλλά και παλαιότερα δικτατορία του Παγκάλου) όσο και οι «δεξιοί» επιχείρησαν και πραγματοποίησαν στρατιωτικά «κινήματα» για την επιβολή δικτατοριών.
Τα γεγονότα μέχρι την επιβολή της δικτατορίας
Ο Ιωάννης Μεταξάς συνομιλεί με τον αρχιστράτηγο Αλέξανδρο Παπάγο, στο ξενοδοχείο «Μεγάλη Βρετάνια»
Ας δούμε, όμως, πώς εξελίσσονται τα γεγονότα. Στις 3 του Νοέμβρη του '35 έγινε Δημοψήφισμα για το πολιτειακό. Οι εκλογείς κλήθηκαν να επιλέξουν μεταξύ Αβασίλευτης και Βασιλευόμενης Δημοκρατίας. Η ανακοίνωση των αποτελεσμάτων φανέρωσε την έκταση της νοθείας που είχε πραγματοποιηθεί. Ετσι, σύμφωνα με τα αρχικά αποτελέσματα, υπέρ της επανόδου του Βασιλιά ψήφισε περίπου το... 105% των ψηφοφόρων! Αργότερα, τα αποτελέσματα διορθώθηκαν και τελικώς υπέρ της Βασιλείας ανακοινώθηκε ότι ψήφισε το 97,8%.
Με την αρχή της νέας χρονιάς, πραγματοποιήθηκαν εκλογές, όπου η παράταξη των «Βενιζελικών» πήρε 574.655 ψήφους και 142 έδρες και οι «Αντιβενιζελικοί» πήραν 602.840 ψήφους και 143 έδρες. Το «Παλλαϊκό Μέτωπό» (ΚΚΕ - Σοσιαλιστικό Κόμμα, Αγροτιστές κ.ά.) πήρε 73.411 ψήφους και 15 έδρες. Στη βάση αυτών των αποτελεσμάτων, ο σχηματισμός αυτοδύναμης κυβέρνησης ήταν αδύνατος.
Τότε, άρχισαν επαφές μεταξύ των δύο μεγαλύτερων κομμάτων κάθε παράταξης (Κόμμα των Φιλελευθέρων και Λαϊκό Κόμμα) μα η συνεργασία τελικά ναυάγησε.
Ρόλο στις εξελίξεις έπαιζε και ο «Στρατιωτικός Σύνδεσμος» που από τη μια μεριά πίεζε το Λαϊκό Κόμμα και τον Π. Τσαλδάρη προκειμένου να μην προχωρήσει η συνεργασία με τους Φιλελευθέρους και από την άλλη προετοιμάζονταν και για το ενδεχόμενο επιβολής δικτατορίας.
Παράλληλα, και ο Ι. Μεταξάς, σε συνεργασία με το παλάτι, τον Βρετανό πρεσβευτή Σ. Ουάτερλοου, τον Δημήτρη Λαμπράκη, εκδότη της εφημερίδας «Ελεύθερον Βήμα» και στελέχη του Λαϊκού Κόμματος και των Φιλελευθέρων ετοιμαζόταν και αυτός για δικτατορία.
Στις συζητήσεις για σχηματισμό κυβέρνησης, ενεπλάκη και το Παλλαϊκό Μέτωπο, που είχε συζητήσεις και με το Λαϊκό Κόμμα και με τους Φιλελευθέρους με τους οποίους ήρθε σε συμφωνία (Σύμφωνο Σοφούλη - Σκλάβαινα) στις 19 Φλεβάρη. Το Σύμφωνο προέβλεπε πως το Παλλαϊκό Μέτωπο θα ψήφιζε τους Φιλελεύθερους για το Προεδρείο της Βουλής και θα έδινε ψήφο ανοχής στην κυβέρνηση που θα σχημάτιζαν. Απ' την άλλη, η κυβέρνηση θα έπαιρνε ορισμένα μέτρα όπως χορήγηση αμνηστίας, ελάττωση της τιμής του ψωμιού, διάλυση φασιστικών οργανώσεων, καθιέρωση απλής αναλογικής, άμεση εφαρμογή κοινωνικών ασφαλίσεων κ.ά. Το Σύμφωνο τελικά δεν εφαρμόστηκε ενώ η δημοσιοποίησή του αργότερα (2 Απρίλη), προκάλεσε μεγάλες αντιδράσεις και έξαρση του αντικομμουνισμού.
Στις αρχές του Μάρτη του '36 και ενώ ακόμα δεν είχε σχηματιστεί κυβέρνηση, ο Αλ. Παπάγος, υπουργός των Στρατιωτικών στην υπηρεσιακή κυβέρνηση Κ. Δεμερτζή που παρέμενε ακόμα στην αρχή, ύστερα από σύσκεψη της Ηγεσίας των Ενόπλων Δυνάμεων και των Σωμάτων Ασφαλείας ζήτησε από τον βασιλιά να παυτεί η υπηρεσιακή κυβέρνηση και να σχηματιστεί εξωκοινοβουλευτική κυβέρνηση της εμπιστοσύνης του παλατιού και των Ενόπλων Δυνάμεων.v
Υστερα από αυτήν την εξέλιξη, ο βασιλιάς πρότεινε στον Μεταξά να αναλάβει αυτός υπουργός των Στρατιωτικών. Ετσι και έγινε.
Στις 6 του Μάρτη, συνήλθε η Βουλή για να εκλέξει Προεδρείο. Με τις ψήφους και των βουλευτών του Παλλαϊκού Μετώπου, ο Θεμιστοκλής Σοφούλης του Κόμματος των Φιλελευθέρων εκλέχτηκε Πρόεδρος της Βουλής. Η εκλογή αυτή έδινε την «δεδηλωμένη» στους Φιλελεύθερους, ο Θ. Σοφούλης όμως επέστρεψε την εντολή σχηματισμού κυβέρνησης στον βασιλιά, προτείνοντας μάλιστα να σχηματιστεί κυβέρνηση εκ νέου από τον Δεμερτζή αρκεί να παρέμενε υπουργός των Στρατιωτικών ο Μεταξάς!vi
Πράγματι, ο Κ. Δεμερτζής σχημάτισε νέα κυβέρνηση στις 14 Μάρτη, στην οποία ο Ι. Μεταξάς ανέλαβε Αντιπρόεδρος και υπουργός των Στρατιωτικών και της Αεροπορίας. Ο «Ριζοσπάστης» την επόμενη μέρα χαρακτήρισε αυτή τη κυβέρνηση ως «αντιθάλαμο της μοναρχοστρατιωτικής δικτατορίας» και δεν έκανε λάθος, το σχέδιο για την επιβολή της δικτατορίας προχωρούσε.
Στις 28 Μάρτη, το ΚΚΕ προειδοποιούσε τους εργαζόμενους πως «κάτω από τη σκέπη της μοναρχίας, εξυφαίνεται η πιο αντιλαϊκή, η πιο άτιμη, η πιο εγκληματική συνωμοσία. Αρχηγός της συνωμοσίας αυτής είναι ο Μεταξάς. Συνεργάτες του και συνένοχοί του είναι όλα τα πλουτοκρατικά κόμματα, από τα αντιβενιζελικά που πλειοδοτούν στα αντιλαϊκά μέτρα και σχέδια της κυβέρνησης, ίσαμε τα βενιζελικά, που στηρίζουν την κυβέρνηση και την αντιλαϊκή πολιτική της».
Οι εξελίξεις δικαίωσαν γρήγορα τις εκτιμήσεις του Κόμματος. Στις 13 Απρίλη, ο πρωθυπουργός Κ. Δεμερτζής πέθανε και την ίδια μέρα, ο βασιλιάς, χωρίς να πάρει τη γνώμη της Βουλής όρκισε πρωθυπουργό τον Ι. Μεταξά!
Στις 25 του Απρίλη, ο Μεταξάς διαβάζει στη Βουλή τις προγραμματικές δηλώσεις της κυβέρνησής του και χειροκροτείται από την πλειοψηφία των βουλευτών των αστικών κομμάτων. Την επόμενη μέρα, ο Δ. Λαμπράκης έγραφε στο «Ελεύθερον Βήμα»: «Τα εν τη Βουλή κόμματα είναι σχεδόν ασφαλές ότι δε θα περιορίσουν την ευμένειάν των εις τα χειροκροτήματα (...) αλλά θα περιβάλουν την κυβέρνησιν ταύτην και διά της θετικής ψήφου εμπιστοσύνης των». Ο Λαμπράκης, φυσικά, ήξερε τι έγραφε. Η κυβέρνηση του Μεταξά πράγματι πήρε ψήφο εμπιστοσύνης από όλα τα αστικά κόμματα (241 ψήφοι υπέρ), κατά ψήφισε μόνο το Παλλαϊκό Μέτωπο και 3 αστοί βουλευτές (ο Γ. Παπανδρέου, ο Κ. Βλαχοθανάσης και ο Α. Δενδρινός), υπήρξαν ακόμα και 4 αποχές.
Η ψήφος αυτή των αστικών κομμάτων ήταν συνειδητή ψήφος υπέρ της σχεδιαζόμενης δικτατορίας. Ο ίδιος ο Μεταξάς, σε ομιλία του, αφού είχε επιβληθεί η δικτατορία, τον Νοέμβρη του '38 έλεγε χαρακτηριστικά: «Και είναι δι' εμέ απορίας άξιον εάν δεν εγνώριζαν πως εις τα 1936 όταν η φορά των πραγμάτων και η θέλησις του Βασιλέως με έφεραν τον Απρίλιον εις την εξουσίαν, πως λέγω τότε, αντί να εξαναστούν εκείνοι που ενόμιζαν ότι ο κοινοβουλευτισμός είναι η μόνη σωτηρία της χώρας, διότι ήξευραν καλά τας σκέψεις μου, τα σχέδια και τας ιδέας μου, αντί, λέγω να εξαναστούν, να με καταψηφίσουν και να με κάμουν να φύγω εκ της εξουσίας, μου έδωκαν όλοι ομόθυμον την εμπιστοσύνην εις την τότε υπάρχουσαν Βουλήν».vii
Τα πράγματα είναι έτσι ακριβώς όπως τα περίεγραφε ο δικτάτορας. Τα αστικά κόμματα έδωσαν ψήφο εμπιστοσύνης στον Μεταξά γνωρίζοντας ότι επιθυμούσε την κατάργηση του κοινοβουλευτισμού. Γι' αυτό και δεν έμειναν μόνο στην ψήφο εμπιστοσύνης αλλά στις 30 Απρίλη δέχτηκαν και τη διακοπή της λειτουργίας της Βουλής ως τις 30 Σεπτέμβρη!
Η κυβέρνηση του Μεταξά δεν άργησε να δείξει γιατί είχε την εμπιστοσύνη της αστικής τάξης, πνίγοντας στο αίμα την εξέγερση των εργατών της Θεσσαλονίκης το Μάη του '36. Η αποφασιστικότητα στην αντιμετώπιση του λαϊκού παράγοντα, όπως θα πούμε και παρακάτω, ήταν ένας από τους βασικούς λόγους που οι αστοί προέκριναν τη «λύση» της δικτατορίας.
Στις 18 του Μάη, ο Μεταξάς διόρισε υπουργό Εσωτερικών τον απόστρατο Συνταγματάρχη Θ. Σκυλακάκη, ιδρυτή της ναζιστικής οργάνωσης «Εθνικόν Κυρίαρχον Κράτος». Δυο μέρες μετά, ο «Ριζοσπάστης» βγαίνει με πρωτοσέλιδο: «Φως στο σχέδιο Μεταξά για δικτατορία. Το βραδύτερο υπολογίζει για τον Σεπτέμβρη», σημειώνονταν ακόμα «αν όμως βρει ευκαιρία κατάλληλη και πριν από τον Σεπτέμβρη, φυσικά δεν θα διστάσει».viiiΓια άλλη μια φορά, ο «Ριζοσπάστης» δεν έπεφτε έξω. Αντίστοιχες πληροφορίες δημοσίευσε και η εφημερίδα «Μακεδονία».
Στα τέλη του Ιούνη, ο Σοφοκλής Βενιζέλος ήρθε σε συμφωνία, μέσω του Σκυλακάκη με τον Μεταξά να υποστηρίξει τη δικτατορία και να γίνει Αντιπρόεδρος της κυβέρνησης. Η αποκάλυψη αυτή έγινε από τον ίδιο τον Βενιζέλο σε άρθρο του στην εφημερίδα «Ελευθερία» του Παρισιού, τρία χρόνια αργότερα (21 Ιουλίου 1939) όπου εξιστορώντας αναλυτικά το παρασκήνιο της συμφωνίας έγραφε πως «όχι μόνο δεν αντέδρασα, αλλά και υπεβοήθησα εις την κήρυξιν της δικτατορίας»ix. Στις εφημερίδες της Θεσσαλονίκης επίσης, δημοσιεύτηκαν στις 29 Ιούνη δηλώσεις του Πλαστήρα όπου χαρακτήριζε την πιθανότητα επιβολής δικτατορίας ως «ευχής έργον»x.
Στα τέλη του Ιούλη, οι Φιλελεύθεροι και το Λαϊκό Κόμμα κατέληξαν σε συμφωνία να συνεργαστούν αλλά οι αποφάσεις είχαν ήδη παρθεί.
Με πρόφαση τη σχεδιαζόμενη πανεργατική απεργία της 5ης Αυγούστου, μία μέρα πριν επιβλήθηκε η Δικτατορία. Είχε προηγηθεί δημιουργία «κλίματος» περί σχεδιαζόμενης εξέγερσης από τους κομμουνιστές (πυρκαγιά σε αποθήκες πυρομαχικών του Ναυτικού στις 31 Ιούλη) και συνάντηση του Μεταξά με τον Βρετανό πρεσβευτή Σίντνεϊ Ουατερλόου, στις 2 Αυγούστου. Μετά τη συνάντηση αυτή, ο Μεταξάς βεβαίωνε τους συνεργάτες του, ότι η επιβολή της δικτατορίας έχει τη συγκατάθεση της Αγγλίας.xi
Οι πραγματικοί λόγοι επιβολής της δικτατορίας
Ο Ι. Μεταξάς στο διάγγελμά του, που αναφέραμε εισαγωγικά, υποστήριζε πως οι λόγοι επιβολής της δικτατορίας ήταν βασικά δύο: Ο «κομμουνιστικός κίνδυνος» και η χρεοκοπία του κοινοβουλευτισμού.
Πίσω από την προπαγάνδα της δικτατορίας, κρύβονταν πραγματικές ανάγκες της αστικής τάξης της χώρας. Απ' τη μια η ανάγκη για θωράκιση και σταθερότητα του αστικού πολιτικού συστήματος, η ανάγκη για μια κυβέρνηση που θα εφάρμοζε μια πολιτική πυγμής, με αποφασιστικότητα και χωρίς καθυστερήσεις και θα έδινε «διέξοδο» στις ενδοαστικές αντιθέσεις.
Απ' την άλλη, όταν μιλούσαν για «κομμουνιστικό κίνδυνο», γνώριζαν πως δεν απειλούνταν άμεσα από το κίνημα της εργατικής τάξης, επιθυμούσαν όμως μια κυβέρνηση που θα έβαζε στην άκρη τον λαϊκό παράγοντα, που θα τσάκιζε το λαϊκό κίνημα. Υπήρχαν επίσης σημαντικά γεγονότα, με κορυφαία την εξέγερση του λαού της Θεσσαλονίκης τον Μάη του '36, τα οποία δυσκόλευαν τις κινήσεις και τους χειρισμούς της αστικής τάξης.
Σαφώς, στην απόφαση της αστικής τάξης να στηρίξει τη δικτατορία, βάραινε και ο ιμπεριαλιστικός πόλεμος που ουσιαστικά είχε ήδη αρχίσει. Η δικτατορία κηρύχτηκε στο διάστημα που οι «δημοκρατικές» ιμπεριαλιστικές χώρες έδιναν τα πάντα στην ναζιστική Γερμανία για να την στρέψουν κατά της ΕΣΣΔ (η λεγόμενη πολιτική του «κατευνασμού»). Οι χώρες των Βαλκανίων - ιδιαίτερα η Ελλάδα, που είναι μεσογειακή χώρα - τους ήταν απαραίτητο ελεγχόμενο στήριγμα στα σχέδιά τους. Ηθελαν ένα λαό αλυσοδεμένο. Και βεβαίως η προώθηση του στηρίγματος προϋπέθετε έντονο αντικομμουνισμό και αντισοβιετισμό, παράνομο ΚΚΕ, πλήρως ελεγχόμενα συνδικάτα και Τύπο.
Ισως η καλύτερη επιβεβαίωση ότι η δικτατορία επιβλήθηκε για να εξυπηρετήσει τα συμφέροντα της αστικής τάξης, προέρχεται από τον ίδιο τον Μεταξά, που σε λόγο του στην Καβάλα, τον Μάρτη του '38 είπε απευθυνόμενους στους αστούς: «Οι αστοί το εζήσατε σεις περισσότερον πάσης άλλης τάξεως, διότι σεις προ παντός οι αστοί έχετε ανάγκην ησυχίας και γαλήνης, διά να εργασθήτε και να αποδώσητε και να αυξήσετε και τον πλούτον της χώρας και τον πολιτισμόν αυτής. Δι' αυτά έχετε ανάγκην εσωτερικής ησυχίας και τάξεως, άνευ των οποίων οι αστοί δεν δύνασθε να προκόψητε και να ζήσετε».xii
Η δικτατορία της 4ης Αυγούστου ήταν η πολιτική έκφραση των συμφερόντων της αστικής τάξης στο επίπεδο της διακυβέρνησης, τη δοσμένη χρονική στιγμή. Ηταν αναγκαία για τη στήριξη, τη θωράκιση και την ενίσχυση του ελληνικού καπιταλισμού, σε συνθήκες προετοιμασίας του Β' Παγκοσμίου Πολέμου. Η δικτατορία έλυσε προσωρινά τις ενδοαστικές αντιθέσεις των αστικών «κοινοβουλευτικών» κομμάτων που της ανέθεσαν μέσω του κοινοβουλίου την εξουσία.
Ηταν δημιούργημα της εγχώριας πλουτοκρατίας, του παλατιού, των αστικών κομμάτων και των Εγγλέζων. Εργο δηλαδή όλου του αστικού πολιτικού κόσμου και της Μεγάλης Βρετανίας, η οποία διατηρούσε στην Ελλάδα και ενίσχυε (σχεδόν προνομιακά) μεγάλα οικονομικά, πολιτικά και στρατηγικά συμφέροντα. Ηταν αυτή που είχε το πάνω χέρι από την πλευρά του ξένου παράγοντα, λήστευε το λαϊκό ιδρώτα και τις πλουτοπαραγωγικές πηγές της χώρας.
Ο αστικός Τύπος στο πλευρό της 4ης Αυγούστου
Σχεδόν σύσσωμος ο αστικός Τύπος τάχθηκε στο πλευρό της δικτατορίας. Ορισμένες εφημερίδες μάλιστα είχαν ταχθεί υπέρ της επιβολής της προτού εκδηλωθεί (π.χ. «Καθημερινή», «Εστία», «Ελεύθερον Βήμα»).
Με την αρθρογραφία του, ο αστικός Τύπος ενίσχυε την προπαγάνδα για τους λόγους επιβολής της δικτατορίας, αλλά ταυτόχρονα αποκάλυπτε και τις πραγματικές επιδιώξεις της αστικής τάξης.
Το «Εθνος» την 5η Αυγούστου '36 βγήκε με τίτλο: «Η κυβέρνησις έλαβε δραστικά μέτρα προς τηνπεριφρούρησιν του αστικού καθεστώτος», ενώ ο Γεώργιος Βλάχος εκδότης της «Καθημερινής» έγραφε, στις 7 Αυγούστου '36: «Η από της παρελθούσης Τρίτης επιβληθείσα νέα τάξις πραγμάτων εις την Ελλάδα, δεν ευρίσκει απλώς σύμφωνον την εφημερίδα αυτήν. Την ευρίσκει εν μέρει υπεύθυνον. Διότι από μακρού χρόνου η εφημερίς αυτή συνέστησε και ηυχήθη όπως έλθη ημέρα, κατά την οποίαν το κράτος του κοινοβουλευτισμού και των ελευθεριών αντικαταστήση, έστω και προς καιρόν, νέον κράτος επιβολής και αυστηρότητος».
Η «Εστία» ήταν ακόμα πιο αποκαλυπτική, αφού έγραφε πως η επιβολή της δικτατορίας «δεν δύναται βεβαίως να χαρακτηρισθή ως απροσδόκητος», στη συνέχεια περίγραφε την κατάσταση αστάθειας του αστικού πολιτικού συστήματος λόγω των ενδοαστικών αντιθέσεων. Εγραφε η εφημερίδα: «Δεν πρόκειται μόνον περί της χρεωκοπίας του κοινοβουλευτισμού, ανίκανου και εις άλλας χώρας του κόσμου να ανταποκριθή προς τας πολλαπλασιασθείσας ανάγκας του κρατικού οργανισμού, χρεωκοπίας, η οποία επεδεινώθη από την αισχράν κομματικήν φαυλοκρατίαν και από τον αιματηρόν πολλάκις εσωτερικόν διχασμόν. Πρόκειται κυρίως περί της βαθμιαίας εξουδετερώσεως του Κράτους, ως έννοιας επιβαλλούσης τον σεβασμόν, την εκτίμησιν και δι' αυτής την τάξιν, την κοινωνικήν ευρυθμίαν, την πρόοδο της χώρας και την ευημερία του Λαού».xiii
Η ανάγκη της απρόσκοπτης προώθησης των συμφερόντων της αστικής τάξης υπογραμμίζονταν και στην εφημερίδα «Ακρόπολις»: «Το κύριον χαρακτηριστικόν του (σ.σ. του καθεστώτος της δικτατορίας) είναι η απόλυτος και απεριόριστος εξουσία. Καμμιά αντίδραση, κανένα πρόσκομμα, κανένα εμπόδιον, τυπικόν ή ουσιαστικόν, δεν περιορίζει την εξουσίαν αυτήν και δεν αντιτάσσεται εις αυτήν. (...) Ημπορεί να εργασθή απερίσπαστος, ανενόχλητος, με όλας της τας δυνάμεις».xiv
Βέβαια, σύσσωμος ο αστικός Τύπος αναπαρήγαγε κύρια την προπαγάνδα περί κομμουνιστικού κινδύνου, γράφοντας για «πράκτορες της Μόσχας» κ.ά. Μια αποστροφή της εφημερίδας «Τύπος» είναι ενδεικτική των πραγματικών επιδιώξεων των αστών: «Τα μέτρα (σ.σ. εναντίον του ΚΚΕ), τα οποία η νέα κατάστασις υπόσχεται να λάβη, άγουν τους πολίτας εις την σκέψιν: "Αλήθεια: όλα αυτά, γιατί δεν τάκανε έως τώρα το Κράτος, παρά τους άφηνε έτσι;"».xv
Οι αστοί απαιτούσαν δηλαδή ένταση των κατασταλτικών μέτρων ενάντια στο ΚΚΕ και το λαϊκό κίνημα, όχι γιατί υπήρχε άμεσος κίνδυνος ανατροπής του καπιταλιστικού συστήματος, αλλά επειδή ήθελαν να λάβουν σκληρότερα μέτρα αποτροπής αυτού του ενδεχομένου. Ηθελαν το λαό αλυσοδεμένο, λαμβάνοντας υπόψη και την άνοδο της ταξικής πάλης και την ενδυνάμωση του ΚΚΕ.
Η 4η Αυγούστου, δικτατορία του κεφαλαίου
Η δικτατορία, από την πρώτη στιγμή, προσπάθησε να εμφανιστεί ως φιλεργατική και φιλοαγροτική. Η προπαγάνδα αυτή αναπαράγεται ακόμα από τους φασίστες της Χρυσής Αυγής και από άλλους, με την προκάλυψη της επιστημοσύνης. Οπως θα δούμε παρακάτω, τα χρόνια της δικτατορίας ήταν χρυσή εποχή για το κεφάλαιο.
Προτού παραθέσουμε συγκεκριμένα στοιχεία, για την πολιτική της 4ης Αυγούστου, υπέρ του κεφαλαίου, ας δούμε τι έλεγε ο ίδιος ο δικτάτορας, τον Απρίλη του 1939: «Ευχαριστώ από της θέσεως ταύτης τους αστούς, διά τας θυσίας, εις τας οποίας υπεβλήθησαν υπέρ της ευημερίας του αγρότου και του εργάτου, η οποία δεν είναι δυνατόν παρά να συντελέση εις την αύξησιν των κερδών αυτών των ιδίων».xvi Τι ομολογεί ο Μεταξάς; Οτι τα δήθεν φιλεργατικά μέτρα, οι μικροπαραχωρήσεις που οι ίδιοι οι καπιταλιστές έκαναν προς τον εργάτη και τον αγρότη ήταν υπέρ της κερδοφορίας τους και φυσικά υπέρ της εξουσίας τους, συνέβαλαν στην ενσωμάτωση στο σύστημα.
Το καθεστώς του Ι. Μεταξά με τον ιδεολογικό μανδύα της «εθνικής επανάστασης» και «κοινωνικής ευημερίας» εφάρμοσε στοιχεία της κεϊνσιανής θεωρίας περί «κρατικής ρύθμισης της καπιταλιστικής οικονομίας», όπως έκαναν τότε διάφορες αστικές κυβερνήσεις, από τον Χίτλερ μέχρι τον Ρούσβελτ (new deal) μετά την οικονομική κρίση 1929 - 1933. Η προσωρινή οικονομική ανάκαμψη του καπιταλισμού μέχρι τη νέα κρίση του το 1939, έδωσε, σε συμφωνία με τους καπιταλιστές, τη δυνατότητα μικροπαραχωρήσεων στους εργαζόμενους, με στόχο τη γενικότερη στήριξη του καπιταλισμού.
Η 4η Αυγούστου ήταν ένα αντικομμουνιστικό, αστικό, ταξικό κράτος. Παρενέβη κατασταλτικά αλλά και με την άμεση ανάληψη από το κράτος ενός μέρους της αναπαραγωγής της εργατικής δύναμης με κρατική κοινωνική πολιτική, με στόχο την ενσωμάτωση στην πολιτική του των λαϊκών στρωμάτων.xvii
Κέρδη - ρεκόρ για τους καπιταλιστές
Στα χρόνια της 4ης Αυγούστου, μέσω της έντασης της εκμετάλλευσης των εργαζομένων αλλά και της άμεσης κρατικής παρέμβασης στην οικονομία (δημόσια έργα κτλ.) αυξήθηκε σημαντικά η καπιταλιστική κερδοφορία.
Ταυτόχρονα, προχώρησε σημαντικά η συγκέντρωση και συγκεντροποίηση του κεφαλαίου και η σύμφυση του τραπεζικού με το βιομηχανικό κεφάλαιο. Ενδεικτικό είναι το εξής στοιχείο: Μονάχα μια τράπεζα (Τράπεζα Αθηνών) κατείχε το 15% όλων των ανώνυμων εταιρειών της χώρας.
Η αστική τάξη στήριξε ανοιχτά τη δικτατορία με τον Μποδοσάκη, την Εθνική Τράπεζα, την Τράπεζα Αθηνών, την «Πάουερ», τον Λαναρά, την Εταιρεία Λιπασμάτων του Κανελλόπουλου, τους καπνέμπορους και την ΑΓΕΤ Ηρακλής στην πρώτη γραμμή.
Εκπρόσωποι των κεφαλαιοκρατών μάλιστα συμμετείχαν από υπουργικές θέσεις στη δικτατορία. Ο Ανδρέας Χατζηκυριάκος για παράδειγμα, ιδιοκτήτης της ΑΓΕΤ Ηρακλής και Πρόεδρος του Συνδέσμου Ελλήνων Βιομηχάνων και Βιοτεχνών έγινε υπουργός Εθνικής Οικονομίας. Διάφορα στελέχη της Εθνικής Τράπεζας έγιναν επίσης υπουργοί.
Υπολογίζεται πως στη περίοδο της δικτατορίας, το ποσοστό του βιομηχανικού κέρδους έφτανε το 25%, ενώ το ποσοστό της υπεραξίας στον κλάδο της κλωστοϋφαντουργίας έφτανε στα 400%.xviii
Στην έκδοση του υφυπουργείου Τύπου και Τουρισμού της δικτατορίας «Απολογισμός μιας διετίας» αναφέρονται τα εξής όσον αφορά τα οφέλη που προσέφερε η 4η Αυγούστου στους εφοπλιστές: «Οι εφοπλισταί, πεπεισμένοι επί την επιβολήν του νέου κράτους, ερρίφθησαν με όλας των τας δυνάμεις εις τον τραχύν αγώνα του διεθνούς ναυτιλιακού συναγωνισμού, προσφέροντας ολόκληρον τον ιδρώτα και τον κόπον των και διαθέτοντες τον τελευταίον οβολόν των υπέρ της αναπτύξεως της Ναυτιλίας μας, βέβαιοι όντες ότι κόπος, ίδρως και χρήμα θα επροστατεύετο από την εθνικήν κυβέρνησιν κατά τρόπον αποτελεσματικόν. Κατενόησαν, ευθύς αμέσως ότι οιονδήποτε "άνοιγμά των" δεν επρόκειτο να ανατραπή, ούτε από τας εσωτερικάς μας ανωμαλίας, ούτε από τας σπασμωδικότητας και την προσωρινότητα των κοινοβουλευτικών κυβερνήσεων. Ετσι, με ασφαλισμένα, θα ελέγομεν, τα νώτα, ερρίφθησαν προς τον διεθνή αγώνα των».xix
Πράγματι και σύμφωνα με στοιχεία που δίνουν η ίδιοι οι φασίστες της 4ηςΑυγούστου, σε μόλις δύο χρόνια τα κέρδη των εφοπλιστών αυξήθηκαν κατά 100%!
Συγκεκριμένα, τα κέρδη της εμπορικής ναυτιλίας, την 4η Αυγούστου 1936 ήταν 1,5 εκατομμύριο λίρες Αγγλίας. Ενα χρόνο μετά ήταν 1,75 εκατομμύρια και την 4η Αυγούστου 1938 ήταν 3 εκατομμύρια λίρες Αγγλίας!xxΥπολογίζεται επίσης, πως το 1939, το ποσοστό κέρδους του εφοπλιστικού κεφαλαίου ήταν 30% που σημαίνει κέρδη 4,2 εκατομμύρια λίρες Αγγλίας.xxi
Στην ίδια έκδοση, περιγράφεται πόσο «ευεργετική» για το Χρηματιστήριο Αθηνών ήταν η επιβολή της δικτατορίας: «Η Μεταβολή της 4ηςΑυγούστου εγένετο ενθουσιωδώς δεκτή εις το Χρηματιστήριον, όπου αμέσως ο ψυχολογικός παράγων εβελτιώθη και αι τιμαί έδειξαν σαφώς καλύτερας τάσεις εις όλας τας αξίας. Η αποκατάστασις ενός ομαλού ρυθμού εις την καθόλου οικονομικήν ζωήν της Χώρας, η τόνωσις του αισθήματος της ασφάλειας και της τάξεως και η γενική συναίσθησις της υπάρξεως ενός Κράτους σταθερώς κατευθυνομένου προς ωρισμένον σκοπόν, εμψυχώνουν τας συναλλαγάς, το δε μέχρι τούδε περίφοβον Κεφάλαιον εξέρχεται της κρύπτης του και αρχίζει να ενδιαφέρεται διά τας καλάς αξίας και κατά κύριον λόγον διά τας κρατικάς τοιαύτας».xxii
Πάλι με στοιχεία της ίδιας της δικτατορίας, προκύπτει η μεγάλη αύξηση των τιμών των μετοχών σε ελάχιστο χρόνο. Το 1937 για παράδειγμα, η τιμή της μετοχής της «Εθνικής Τράπεζας» αυξήθηκε κατά 12%, της «Τράπεζας Αθηνών» κατά 37%, της «Ατλας» κατά 256,6% ενώ το «γενικόν, κατά μέσον όρον, ποσοστό αυξήσεως ανέρχεται εις 68,8%».xxiiiΥπογραμμίζονταν επίσης, πως η αύξηση αυτή μέχρι τον Ιούνη του '38 ήταν ακόμα μεγαλύτερη.xxiv
Τέλος, η ευεργετική επίδραση που επέφερε στα κέρδη του Χρηματιστηρίου η πολιτική της 4ηςΑυγούστου σημειώνονταν και στην Εκθεση του ΔΣ της ΑΕ του Χρηματιστηρίου Αθηνών «επί των πεπραγμένων της χρήσεως 1937».xxv
Η 4η Αυγούστου και το ξένο κεφάλαιο
Η δικτατορία ενδυνάμωσε τις διασυνδέσεις του ελληνικού καπιταλισμού με το ξένο κεφάλαιο. Μια από τις πρώτες πράξεις της δικτατορίας ήταν να συμφωνήσει με τους δανειστές της χώρας (Αγγλικό τραπεζικό κεφάλαιο - Χάμπρο, κατά κύριο λόγο) την αύξηση του τοκοχρεολύσιου για τα έτη 1935-37 σε 40% από 30% που πλήρωναν οι προηγούμενες αστικές κυβερνήσεις, ενώ αργότερα, το 1940 το τοκοχρεολύσιο έφτασε στο 43%.
Αποκαλυπτικά επίσης για τα προνόμια που απολάμβανε το αγγλικό κεφάλαιο είναι όσα έγραφε ο Μεταξάς σε μια επιστολή του στον πρεσβευτή της Ελλάδας στο Λονδίνο: «Αι μόναι προνομιακαί επιχειρήσεις εν Ελλάδι είναι αι Αγγλικαί».xxvi
Ενα ακόμα από τα «εθνικά» κατορθώματα της 4ηςΑυγούστου, ήταν η παραχώρηση της εκμετάλλευσης των νερών του ποταμού Αχελώου στις αμερικάνικες εταιρείες Hugh Cooper and Co Inc και Chemical Construction Corporation. Η σύμβαση προσέφερε απίστευτα προνόμια στην εταιρεία που έφτιαξαν τα δυο αμερικάνικα μονοπώλια και θα διαρκούσε μέχρι τις 31.12.2010!! Μπορούσε μάλιστα να ανανεωθεί άλλα 25 χρόνια!xxviiΤελικά λόγω του πολέμου, η σύμβαση δεν πρόλαβε να εκτελεστεί.
Ο λαός δεμένος με αλυσίδες
Απ' την πρώτη κιόλας νύχτα, η 4η Αυγούστου στράφηκε ενάντια στο λαό και το κίνημά του, και φυσικά ενάντια στην πρωτοπορία της εργατικής τάξης, το ΚΚΕ, με εκατοντάδες συλλήψεις. Ηταν μόνο η αρχή. Η 4η Αυγούστου εγκαθίδρυσε ένα κράτος άγριας ταξικής βίας, αστυνομοκρατίας και χαφιεδισμού, βασανιστηρίων, φυλακών και εξοριών. Χιλιάδες φυλακίστηκαν, εξορίστηκαν ανάμεσά τους πολλά στελέχη του ΚΚΕ και μεταξύ αυτών και ο Νίκος Ζαχαριάδης, ΓΓ της ΚΕ του.
Τότε ιδρύθηκε το κάτεργο της Ακροναυπλίας, ενώ ανάμεσα σ' αυτούς που δολοφόνησε η 4η Αυγούστου ήταν ο Χρήστος Μαλτέζος, Γραμματέας της ΟΚΝΕ, ο Μήτσος Μαρουκάκης, δημοσιογράφος του «Ριζοσπάστη», ο Νίκος Βαλιανάτος, ο δάσκαλος Σταυρίδης.
Με την πολιτική της επίσης, παρά τις σχετικές διακηρύξεις για την πρόνοια για τις «ενδεείς τάξεις», δυνάμωσε την εκμετάλλευση, το χαράτσωμα του λαού.
Ακρως ενδεικτικά της ακραίας ταξικής ανισότητας και της φτώχειας του λαού είναι τα στοιχεία των εισοδημάτων κατά οικογένεια το 1938. 630.000 οικογένειες δηλαδή το 39% του πληθυσμού της χώρας είχαν ετήσιο εισόδημα 18.727 δραχμές. 632.768 οικογένειες, το 38,44% του πληθυσμού είχαν εισόδημα 36.275 δραχμές. Υπολογίζονταν δε πως για κάπως άνετη ζωή χρειάζονταν τουλάχιστον 60.000 δραχμές. Την ίδια ώρα που ο λαός ήταν σε εξαθλίωση, υπήρχαν μια χούφτα στην κυριολεξία οικογένειες, 900 όλες και όλες, το 0,05% του πληθυσμού που είχε ετήσιο εισόδημα 2.125.000 δραχμές!xxviiiΑν δηλαδή η 4η Αυγούστου δεν είχε «φιλολαϊκή πολιτική» τι θα συνέβαινε;
Στα χρόνια της 4ης Αυγούστου, επιβλήθηκαν στο λαό περίπου 3 δισεκατομμύρια νέοι φόροι! Η ακρίβεια ήταν τόσο μεγάλη που ο Μεταξάς αναγκάστηκε να ανακοινώνει τη σύσταση Επιτροπής για την καταπολέμηση των αιτίων «που προκαλούν αδικαιολογήτως υπερτίμησιν ειδών πρώτης ανάγκης».
Ετσι οι όποιες αυξήσεις δόθηκαν εξανεμίστηκαν. Υπολογίζεται ότι ενώ μεταξύ 1935-1940, οι μισθοί αυξήθηκαν κατά 50%, η πραγματική αύξηση των αποδοχών των εργαζομένων δεν ξεπερνούσε το 5%. Οι υποχρεωτικές άλλωστε συλλογικές συμβάσεις, που η δικτατορία διαφήμιζε ως φιλεργατική πολιτική, ελάχιστα προσέφεραν στους εργαζομένους λόγω της αναστολής των συνδικαλιστικών ελευθεριών και της απαγόρευσης των απεργιών.
Τα όποια μέτρα, πάντως, πάρθηκαν υπέρ των εργαζομένων, ήταν εφαρμογή και συνέχεια αποφάσεων προηγούμενων αστικών κυβερνήσεων (π.χ. γενίκευση του 8ωρου, εφαρμογή κοινωνικών ασφαλίσεων) προϊόντα της ταξικής πάλης στην Ελλάδα και παγκόσμια με τις κατακτήσεις της ΕΣΣΔ. Πόσο υπολογίζει πραγματικά τους εργαζόμενους, η δικτατορία το έδειξε π.χ. όταν άρπαξε τα αποθεματικά του ΙΚΑ και άλλων ασφαλιστικών οργανισμών με πρόσχημα την εθνική άμυνα ή από το γεγονός πως, ενώ η φυματίωση θέριζε πολλούς κλάδους εργαζομένων δεν έφτιαξε ούτε ένα σανατόριο για τους εργάτες.xxix
Στο στόχαστρο της 4ης Αυγούστου μπήκε ιδιαίτερα η νεολαία, την οποία προσπάθησε να εξαπονδρίσει και μυήσει στα σάπια «ιδεώδη» του φασισμού και του «Γ' Ελληνικού Πολιτισμού» μέσω της ΕΟΝ. Την ώρα που το καθεστώς ξόδευε εκατομμύρια για τα κουστουμάκια, τις φιέστες και τους μισθούς των στελεχών της ΕΟΝ αύξησε τα διάφορα δίδακτρα και χαράτσια στην εκπαίδευση ενώ αυξανόταν κάθε χρόνο ο αριθμός των παιδιών που εγκατέλειπαν την εκπαίδευση, περιορίστηκε ο αριθμός των εισακτέων στα ανώτατα ιδρύματα, μειώθηκαν τα κονδύλια για την Παιδεία.
Η 4η Αυγούστου και η «φαυλοκρατία»
Η δικτατορία απ' την αρχή ισχυρίστηκε πως θα αντιμετώπιζε τη διαφθορά των κομμάτων και τη φαυλοκρατία. Η αλήθεια είναι ότι και η ίδια υπήρξε καθεστώς σκανδάλων, διαφθοράς και φαυλοκρατίας. Και δε θα μπορούσε να ήταν διαφορετικά στο έδαφος του καπιταλισμού, που γεννά και θρέφει τέτοια φαινόμενα. Αξίζει να παραθέσουμε μερικά ενδεικτικά παραδείγματα από την «αντιμετώπιση» της διαφθοράς από τους φασίστες της 4ης Αυγούστου.
Πριν ακόμα τη δικτατορία, είχαν αποκαλυφθεί διάφορα σκάνδαλα στον Δήμο Αθηναίων, όταν Δήμαρχος ήταν ο Κ. Κοτζιάς. Προκειμένου, να μη διωχθεί ποινικά ο Κοτζιάς, ο Μεταξάς τον έκανε Υπουργό!xxxΟ Μεταξάς επίσης διόρισε καθηγητές Πανεπιστημίου και τους δυο γαμπρούς του!
Μεγάλες ρεμούλες έγιναν και στη «ΓΣΕΕ», ενώ εκατομμύρια ξοδεύονταν και στους εργατοπατέρες. Τότε καθιερώθηκε και η σύνταξη των «συνδικαλιστών» - εργατοπατέρων.
Ισως, το μεγαλύτερο άντρο της διαφθοράς, ήταν το «καμάρι» του δικτάτορα, η φασιστική οργάνωση νεολαίας, η ΕΟΝ. Ως και τα δέματα για τους φαντάρους που πολεμούσαν στα βουνά της Πίνδου πουλούσαν και μοιράζονταν οι διάφοροι βαθμοφόροι της ΕΟΝ.
Τα εκατομμύρια επίσης που άρπαζαν με τους διάφορους υποχρεωτικούς εράνους και την «εθελοντική» προσφορά μεροκάματων από τους εργαζομένους κατέληγαν στις τσέπες διάφορων αετονύχηδων.
Τέλος, ο Ι. Διάκος, στενός συνεργάτης του Μεταξά, φεύγοντας από την Ελλάδα μετά την εισβολή των Γερμανών είχε αρπάξει μαζί του 805 χρυσές λίρες Αγγλίας, 147 χρυσά γαλλικά εικοσοφράγκα, πάνω από 2 κιλά χρυσό, 686 χρυσές λίρες Αγγλίας, 5.700 δολάρια, 100 λίρες Αιγύπτου και 15 εκατομμύρια δραχμές σε πεντοχίλιαρα!
Ενα συμπέρασμα
Η επιλογή της αστικής τάξης, να στηρίξει τη διδακτορική «λύση» του φασίστα Ι. Μεταξά και αργότερα τη στρατιωτική δικτατορία των συνταγματαρχών (1967), φανερώνει ότι διαχρονικά η αστική εξουσία εναλλάσσει, μεταμφιέζει τις μορφές της εξουσίας της, προκειμένου να την ενισχύσει και να τη θωρακίσει, για να αντιμετωπίσει δυσκολίες λόγω εσωτερικών αντιθέσεων ή για να επιτύχει τη χειραγώγηση των λαϊκών μαζών.
Ετσι, αξιοποιεί διάφορες εναλλακτικές λύσεις και σχήματα, εναλλάσσει την τρομοκρατία και την καταστολή με το «καρότο» και τις αυταπάτες. Δε διστάζει όμως να φτάσει και στην ανοιχτή δικτατορία, την κατάργηση του Κοινοβουλίου, να αξιοποιεί φασιστικές - ναζιστικές οργανώσεις, όπως τη Χρυσή Αυγή. Η ιστορία αποδεικνύει ότι είναι μύθος ο απόλυτος διαχωρισμός μεταξύ δημοκρατικών και μη αστικών πολιτικών δυνάμεων.
Κάθε μορφή ή μεταμφίεση της αστικής εξουσίας εξυπηρετεί κάθε φορά την ενίσχυση της κερδοφορίας των μονοπωλίων, τη διαιώνιση της μισθωτής σκλαβιάς και εκμετάλλευσης. Γι' αυτό, η εργατική τάξη και το κίνημά της δεν πρέπει να παγιδεύονται στα σενάρια διαχείρισης της αστικής εξουσίας, στην εναλλαγή των κομμάτων, στον έναν ή τον άλλο πολιτικό σχηματισμό, αλλά να παλεύει για την κατάκτηση της εξουσίας, για να αλλάξει η τάξη που βρίσκεται στην εξουσία.
---------------------------
Παραπομπές:
i «Ακρόπολις», 6.8.1936, σ. 1
ii Ο. π.
iii Γ. Δαφνής, «Η Ελλάς μεταξύ δύο πολέμων», τ. Β', Ικαρος, Αθήνα, 1974, σ. 183
iv Ο. π.
v Σπ. Λιναρδάτος, «Πώς φτάσαμε στην 4η Αυγούστου, Διάλογος», Γ' εκδ. Αθήνα, 1978, σ. 197
vi Ο. π., σ. 204
vii Σπ. Λιναρδάτος, «Η 4η Αυγούστου», «Θεμέλιο», Ε' εκδ. Αθήνα, 1988, σ. 29-30
viii «Ριζοσπάστης», 20.5.1936, σ. 1
ix Σπ. Λιναρδάτος, «Πώς φτάσαμε στην 4η Αυγούστου», ό. π, σ. 255
x Ο. π., σ. 256
xi Ο. π., σ. 264
xii Ι. Μεταξάς, «Λόγοι και Σκέψεις», τ. Α', «Ικαρος», Αθήνα, 1969, σ. 334-335
xiii «Εστία», 3.8.1936, σ. 1
xiv «Ακρόπολις», ό. π.
xv «Τύπος», 6.8.1936, σ. 1
xvi Ι. Μεταξάς,« Λόγοι και Σκέψεις», τ. Β', «Ικαρος», Αθήνα, 1969, σ. 71
xvii Δ. Αρβανιτάκης, «Ο Ιωάννης Μεταξάς και το "Κοινωνικό Κράτος"» στον «Κυριακάτικο Ριζοσπάστη», 27-28.10.2012. σ. 12-13
xviii Σπ. Λιναρδάτος, «Η 4η Αυγούστου», ό. π., σ. 128
xix Υφυπουργείον Τύπου και Τουρισμού, «Ο απολογισμός μιας διετίας», εκδόσεις 4ης Αυγούστου, Αθήνα, 1938, σ. 43
xx Ο. π., σ. 183
xxi Σπ. Λιναρδάτος, «Η 4η Αυγούστου», ό. π., σ. 129
xxii Υφυπουργείον Τύπου και Τουρισμού, ό. π., σ. 176
xxiii Ο. π., σ. 178
xxiv Ο. π., σ. 178-179
xxv Ο. π., σ. 179
xxvi Σπ. Λιναρδάτος, «Η 4η Αυγούστου», ό. π., σ. 130
xxvii Ο. π., σ. 135-138
xxviii Γ. Νέζης, «Η κατανομή του προπολεμικού φορολογικού βάρους στην Ελλάδα» στη «Νέα Οικονομία», τ. 1, 1947, σ. 12. Αναφέρεται στο Σπ. Λιναρδάτος, «Η 4η Αυγούστου», ό. π. 114-116
xxix Σπ. Λιναρδάτος, «Η 4η Αυγούστου», ό. π. σ. 119
xxx Δες πιο αναλυτικά Σπ. Λιναρδάτος, «Η 4η Αυγούστου», ό. π. σ. 43-45

Του Στρατή ΔΟΥΝΙΑ*
* Ο Σ. Δούνιας είναι Αρχισυντάκτης του «Οδηγητή» και μέλος του Τμήματος Ιστορίας της ΚΕ του ΚΚΕ

Πέμπτη 1 Αυγούστου 2013

Η Τζούλια γραμματόσημο



Με ένα πολύ στοιχειοθετημένο ρεπορτάζ, ο Νικόλας Λεοντόπουλος, μας έκανε γνωστό πως μέσα στο επόμενο διάστημα, η Ελλάδα, αυτή εν πάση περιπτώσει που δεν στέλνει μόνο mail αλλά και γράμματα με το ταχυδρομείο, θα σαλιώνει τον Νίκο Αλιάγα. Ο γνωστός παρουσιαστής, με απόφαση του Δ.Σ των ΕΛΤΑ γίνεται γραμματόσημο μαζί με μερικούς ακόμη εν ζωή Έλληνες, ως διακεκριμένη προσωπικότητα.
Να ξεκαθαρίσω από την αρχή πως ο Νίκος Αλιάγας μου είναι πολύ συμπαθής και τον θεωρώ έναν πολύ καλό επαγγελματία. Έχω πειστεί και για την αγάπη που έχει για την Ελλάδα, αλλά και για την αγάπη που του έχουν οι άλλοι. Είναι προφανές πως ακόμη και αν ο ίδιος έχει κινήσει κάποια νήματα προκειμένου να γίνει γραμματόσημο, δεν μπορεί κανένας να του αποδώσει ευθύνη, ούτε για τις φιλοδοξίες του, ούτε για το τι πιστεύει για τον εαυτό του. Το πρόβλημα λοιπόν δεν είναι ο Νίκος Αλιάγας.
Το πρόβλημα μάλλον είναι με αυτούς που θέλουν σώνει και καλά, να γλύψουν τον Αλιάγα. Να ικανοποιήσουν μια φαντασίωση, ή ένα αξιακό σύστημα, που δεν είναι απαραίτητα και της κοινωνίας. Το πρόβλημα δεν είναι μόνο στους κυρίους και τις κυρίες του ΔΣ των ΕΛΤΑ,που θέλοντας ίσως να επιδείξουν τον κοσμοπολιτισμό τους και να εξασφαλίσουν τις δημόσιες σχέσεις τους, γλύφουν εκεί που άλλοι ενδεχομένως φτύνουν. Το γραμματόσημο δηλαδή με τον Αλιάγα και μερικούς ακόμη εν ζωή που χαρακτηρίζονται ως «διακεκριμένες προσωπικότητες».
Σύμφωνα με τον κανονισμό έκδοσης γραμματοσήμων, γραμματόσημα που απεικονίζουν μορφές, πρέπει να εκδίδονται μετά το θάνατο των εικονιζόμενων. Μοναδική εξαίρεση, την οποία πλήρωσαν τα ΕΛΤΑ, ήταν οι Ολυμπιονίκες. Όταν κάποιοι από αυτούς αποδείχθηκαν ντοπαρισμένοι, τα Ταχυδρομεία έπρεπε να αποσύρουν τα γραμματόσημα γιατί είχαν εκτεθεί.
Τα τιμώμενα πρόσωπα για ευνόητους λόγους δεν μπορεί να είναι εν ζωή. Αν ως το θάνατό τους αποδειχθεί πως δεν αξίζουν καμία τιμή, τότε το σάλιο δεν θα χρησιμοποιηθεί για τα γραμματόσημα, αλλά για τους εμπνευστές της τιμής. Σκεφθείτε με τη λογική που εκδίδονται σήμερα γραμματόσημα με τον Αλιάγα, να είχαν εκδοθεί με τον Τσοχατζόπουλο, ή με τον Λαυρεντιάδη ως διακεκριμένο έλληνα επιχειρηματία.
Το ατόπημα όμως των ΕΛΤΑ δεν αφορά τους κινδύνους που υπάρχουν να διαψευσθεί η επιλογή τους στο μέλλον, αλλά τα ίδια τα κριτήρια «σημαντικότητας». Όπως σημειώνουν, η τιμή αυτή «απονέμεται σε όσους ξεχώρισαν στον τομέα της επικοινωνίας για την ανεκτίμητη προσφορά τους στη διάδοση του Ελληνικού πολιτισμού και στη διάχυση (διάδοση) των Ελληνικών ιδεών, αξιών και πνεύματος σ´ολόκληρο τον κόσμο». Η πρώτη απορία είναι για όποιον συνέταξε τα κριτήρια, ποιές είναι αλήθεια οι “ελληνικές ιδέες” και πώς πιστοποιείται αυτή η “ελληνικότητα”; Η δεύτερη είναι γιατί ο Νίκος Αλιάγας είχε ανεκτίμητη προσφορά στον τομέα των αξιών σε ολόκληρο τον κόσμο;
Η ελληνική κοινωνία μέσα από το life style αντικατέστησε σταδιακά τους σημαντικούς με τους αναγνωρίσιμους. Έμαθε πως η αναγνώριση που παρέχει η τηλεόραση, η φωτογράφιση, η ανακύκλωση ακόμη και των ηρώων του ελληνικού βλαχόλυγουντ, είναι η ουσία. Είναι το σημαντικό που πρέπει να διεκδικήσει. Να που τα ΕΛΤΑ, δείχνουν επίσημα και θεσμικά, να κάνουν αυτή τη μετάλλαξη της «σημαντικότητας», κριτήριο έκδοσης γραμματοσήμων. Αναγνωρίσιμοι έλληνες, παίρνουν το ρόλο των σημαντικών.
Στην ελληνική κοινωνία υπάρχουν χιλιάδες γνωστοί και άγνωστοι Έλληνες που προάγουν τον πολιτισμό, ιδιαίτερα αυτές τις δύσκολες μέρες που ο πολιτισμός θεωρείται σχεδόν ποινικό αδίκημα. Σε ολόκληρο τον κόσμο υπάρχουν σημαντικές προσωπικότητες που προάγουν το πνεύμα και τις αξίες αλλά δεν βγαίνουν στην τηλεόραση. Και είναι πέρα από κάθε αμφισβήτηση, αποδεκτό να τιμηθούν.
Ο Νίκος Αλιάγας είναι ένα αναγνωρίσιμο άτομο, που αγαπά τη χώρα του και ίσως την διαφημίζει. Δεν είναι αγγελιοφόρος ούτε ιδεών, ούτε πνεύματος. Στο παρελθόν έχουν εκδοθεί σειρές γραμματοσήμων με τον Καζαντζίδη, τον Τσιτσάνη, το Ζαμπέτα και πολλούς άλλους. Ήταν μια σειρά με ανθρώπους του τραγουδιού που τιμήθηκαν ως τέτοιοι. Ούτε ως πνευματικοί άνθρωποι, ούτε ως φάροι αξιών.
Την ίδια τιμή με τον Αλιάγα θα έχουν ακόμη κάποιοι επιχειρηματίες, που με βάση τις αποφάσεις του ΔΣ των ΕΛΤΑ είναι άξιοι τιμής έκδοσης γραμματοσήμου. Δεν ξέρω αν ο Πρόεδρος της DOW, μιας από τις πιο αμφιλεγόμενες χημικές βιομηχανίες που βαρύνεται ακόμη και με εγκλήματα, είναι πέρα από κάθε αμφισβήτηση ένας Έλληνας που του αξίζει τιμή που του κάνουν τα ΕΛΤΑ.
Θεωρώ πως οι αποφάσεις του ΔΣ των ΕΛΤΑ για την έκδοση γραμματοσήμων με «διακεκριμένες προσωπικότητες» αυτού του τύπου, προέκυψαν από την επιπολαιότητα κάποιων και την προσπάθειά τους να κάνουν σύγχρονες δημόσιες σχέσεις. Προκειμένου να γλείψουν κάποιους, θα βάλουν όλη την Ελλάδα να τους γλείφει υπό την μορφή γραμματοσήμου.
Σε μια χώρα που ελάχιστοι ξέρουν πως ο γιατρός Παπανικολάου, είναι υπεύθυνος για τη σωτηρία εκατομμυρίων γυναικών μέσα από το «τεστ Παπ», αλλά όλοι ξέρουν τη Τζούλια, τα κριτήρια για την έκδοση γραμματοσήμων πρέπει να προάγουν την σημαντικότητα. Όχι τη Τζούλια.
ΥΓ: Ο Νίκος Αλιάγας είναι ένας πολύ γνωστός Έλληνας στη Γαλλία. Θα μπορούσε αν ήθελε να βοηθήσει τη χώρα, να μιλήσει για το μαύρο που την καταπλακώνει. Επέλεξε να μιλά για το γαλάζιο των νησιών. Δυστυχώς η χώρα δεν έχει ανάγκη από ανησυχία α λα καρτ, ούτε από καρτ ποστάλ. Έχει ανάγκη από φωνές αλήθειας. Άλλωστε κάποιος κακόβουλος θα μπορούσε κάλλιστα να υποστηρίξει πως ο κάθε Αλιάγας με τον τρόπο αυτό δεν διαφημίζει την Ελλάδα αλλά τη χρησιμοποιεί.
[Του Κώστα Βαξεβάνη από koutipandoras.gr]