Αλλεπάλληλα κύματα φόροληστείας με μοχλό τα μνημόνια

Τα αντιλαϊκά φορολογικά μέτρα των δύο τελευταίων χρόνων

Με φορολογικό λιντσάρισμα των λαϊκών νοικοκυριών ισοδυναμεί η πολιτική φόρων που επιβλήθηκε από τις εκλογές του 2009 και μετά, πότε στο όνομα των ελλειμμάτων και του χρέους, αργότερα επειδή έτσι προβλεπόταν στα μνημόνια και σε κάθε περίπτωση στο πλαίσιο της διαχείρισης των επιπτώσεων της οικονομικής κρίσης προς όφελος του κεφαλαίου και των εκπροσώπων του.

Η φορολογική επίθεση του ΠΑΣΟΚ ξεκίνησε πριν καν υπογραφεί το πρώτο μνημόνιο, ακολούθησαν τα μέτρα του πρώτου μνημονίου με τις τεράστιες αυξήσεις στους έμμεσους φόρους, αργότερα επήλθαν οι ρυθμίσεις για την αρχική μείωση των αφορολόγητων ορίων, το Νοέμβρη σειρά είχαν τα φορολογικά μέτρα που συνόδευσαν το Μεσοπρόθεσμο Πλαίσιο, ενώ αμέσως μετά τις εκλογές αναμένονται τα νέα αντιλαϊκά μέτρα στο πλαίσιο του νέου φορολογικού νομοσχεδίου.

Αν επιχειρήσουμε να κωδικοποιήσουμε τα κύματα των φορολογικών μέτρων, μπορούμε να διακρίνουμε:

Πριν από το μνημόνιο

Το πρώτο φορολογικό χαστούκι σε βάρος των εργαζομένων παρουσιάστηκε στις 9 του Φλεβάρη του 2010 και προέβλεπε:

1. Αύξηση των συντελεστών του ΦΠΑ, από 19% σε 21%, από 9% σε 10% και από 4,5% σε 5%, από την 1η Απρίλη του 2010.

2. Αύξηση από τα 41 στα 53 λεπτά του ευρώ του ειδικού φόρου κατανάλωσης για κάθε λίτρο βενζίνης. Η επιβάρυνση ήταν 12 λεπτά του ευρώ, που μαζί με την αύξηση του ΦΠΑ επιβάρυνε τους κατόχους ΙΧ με 14 λεπτά το λίτρο.

3. Αύξηση κατά 20% των ειδικών φόρων κατανάλωσης σε τσιγάρα.

4. Αύξηση κατά 20% των ειδικών φόρων κατανάλωσης σε ποτά.

5. Μείωση του αφορολόγητου ορίου των 12.000 ευρώ, μέσω της υποχρεωτικής κατάθεσης αποδείξεων.

6. Αύξηση τεκμηρίων διαβίωσης, που αυτόματα οδήγησε σε φορολογική επιβάρυνση δεκάδων χιλιάδων λαϊκών νοικοκυριών, που τούτες τις μέρες με την αποστολή των εκκαθαριστικών αντιλαμβάνονται τι θα πει τεκμήρια στα χέρια μιας κυβέρνησης που ξεζουμίζει ακόμα και εκείνους που πρακτικά δεν έχουν εισοδήματα.

7. Αύξηση των τιμολογίων της ΔΕΗ, μέσω της επιβολής ειδικού φόρου κατανάλωσης ηλεκτρικής ενέργειας.

Με εκείνη τη φουρνιά των μέτρων είχε ανακοινωθεί επίσης:

8. Μείωση της φορολογίας κερδών από το 25% στο 20%.

9. Φορολογική ασυλία πέντε χρόνων για κάθε νέα επιχείρηση.

Τα μέτρα του Μάρτη

Η κυβέρνηση, που ήδη βρισκόταν σε μυστικές διαπραγματεύσεις με ΕΕ και ΔΝΤ για να μαντρώσουν τους εργαζόμενους στα γρανάζια της ελεγχόμενης χρεοκοπίας, πήρε το σήμα ότι τα μέτρα αυτά δε φτάνουν για να εξασφαλιστεί η απρόσκοπτη καταβολή των τοκοχρεολυτικών δόσεων προς τους πιστωτές. Ετσι, το Μάρτη, την εποχή που ο πρωθυπουργός εξηγούσε στους εταίρους του τα περί «Τιτανικού», εξαπολύθηκε η νέα φορο-αφαίμαξη των λαϊκών οικογενειών. Το «πακέτο» των φορολογικών μέτρων του Μάρτη του 2010 προέβλεπε:

10. Νέα αύξηση των συντελεστών του ΦΠΑ, οι οποίοι διαμορφώθηκαν σε 5,5%, 11% και 23%.

11. Νέα αύξηση του ειδικού φόρου στα καύσιμα, που τώρα έφτασε τα 61 λεπτά του ευρώ για κάθε λίτρο, με αποτέλεσμα ο ειδικός φόρος να επιβαρυνθεί με ακόμα 8 λεπτά το λίτρο και συνολικά 10 λεπτά μαζί με την αύξηση του ΦΠΑ.

12. Νέες αυξήσεις του ειδικού φόρου στα ποτά και τα τσιγάρα.

13. Επιβολή έκτακτης εισφοράς στους ελεύθερους επαγγελματίες, με βάση τα εισοδήματα του 2009.

Μέσα στο 2010 επίσης:

14. Στο πλαίσιο της πρώτης αναθεώρησης του μνημονίου, το Δεκέμβρη έγινε νέα αύξηση του μεσαίου συντελεστή ΦΠΑ, ο οποίος διαμορφώθηκε στο 13%.

Το Μεσοπρόθεσμο Πλαίσιο

Η κλιμάκωση της επίθεσης συνεχίζεται και με το Μεσοπρόθεσμο Πλαίσιο Δημοσιονομικής Στρατηγικής, που προκάλεσε πρόσθετα αδιέξοδα στους εργαζόμενους και τα άλλα λαϊκά στρώματα. Στις σχετικές ρυθμίσεις προβλέπεται:

15. Μείωση του αφορολόγητου ορίου από τις 12.000 ευρώ στις 8.000 ευρώ.

16. Μείωση της φορολογικής έκπτωσης για τα παιδιά των φορολογουμένων. Κάποιος με εισόδημα 15.000 ευρώ και ένα παιδί θα πληρώσει επιπλέον φόρο 340 ευρώ.

17. Επιβολή «έκτακτης εισφοράς» για όλους τους εργαζόμενους που έχουν εισόδημα πάνω από 857 ευρώ το μήνα, με την προκλητική ονομασία ...«εισφορά αλληλεγγύης». Οι συντελεστές της εισφοράς ξεκινούν από 1% (για εισόδημα 12.000 - 20.000 ευρώ) και καταλήγουν στο 4% για εισοδήματα πάνω από 100.000 ευρώ.

18. Επιβολή από την 1η του Αυγούστου πρόσθετης «εισφοράς», για τους συνταξιούχους του Δημοσίου, του ΝΑΤ και των φορέων Κοινωνικής Ασφάλισης που είναι μέχρι 60 ετών. Η «εισφορά» αυτή, δηλαδή η μείωση των συντάξεων, θα είναι:

6% για τις συντάξεις 1.700 μέχρι 2.300 ευρώ.

8% για τις συντάξεις 2.301 μέχρι 2.900 ευρώ.

10% για τις μεγαλύτερες.

19. Από την 1η του Σεπτέμβρη επιβλήθηκε «ειδική εισφορά» για όλες τις επικουρικές συντάξεις που είναι πάνω από 300 ευρώ το μήνα. Η «εισφορά» αυτή, δηλαδή η μείωση των επικουρικών, είναι:

3% για τις συντάξεις 300 μέχρι 350 ευρώ.

4% για τις συντάξεις 351 μέχρι 400 ευρώ.

5% για τις συντάξεις 401 μέχρι 450 ευρώ.

6% για τις συντάξεις 451 μέχρι 500 ευρώ.

7% για τις συντάξεις 501 μέχρι 550 ευρώ.

8% για τις συντάξεις 551 μέχρι 600 ευρώ.

9% για τις συντάξεις 601 μέχρι 650 ευρώ.

10% για τις συντάξεις πάνω από 651 ευρώ.

20. Επεκτάθηκε η ληστεία με το κόλπο των αποδείξεων αφού όλοι πλέον οι φορολογούμενοι - και οι χαμηλόμισθοι - θα πρέπει να παρουσιάζουν αποδείξεις δαπανών ίσο με το 25% του εισοδήματός τους, ενώ όσοι δε συγκεντρώσουν τόσες αποδείξεις, θα πληρώνουν πρόστιμο 10% της αξίας των αποδείξεων που «λείπουν»!

21. Καταργήθηκε η απαλλαγή που ίσχυε για τις ασφαλιστικές εισφορές των αυτοαπασχολούμενων.

22. Αυξήθηκαν εξωφρενικά τα λεγόμενα αντικειμενικά κριτήρια διαβίωσης, που θα εκτοξεύσουν τους φόρους που πληρώνουν ιδιαίτερα τα λαϊκά νοικοκυριά, με χαμηλό ή καθόλου εισόδημα. Ετσι:

• Για το σπίτι που διαμένει κάποιος, ακόμα κι αν είναι στο νοίκι, θα υπολογίζεται τεκμήριο 40 ευρώ για τα πρώτα 80 τ.μ., 65 ευρώ για τα 81-120 τ.μ. και 110 ευρώ για τα μέχρι τα 200 τετραγωνικά. Δηλαδή, αν κάποια οικογένεια μένει σε διαμέρισμα 100 τετραγωνικών, θα θεωρείται ότι έχει εισόδημα τουλάχιστον 4.500 ευρώ.
• Για τα ΙΧ υπολογίζεται τεκμήριο 4.000 ευρώ για αυτοκίνητα μέχρι 1.200 κ.ε. και από εκεί και πέρα ακόμα 600 ευρώ για κάθε 100 κυβικά και μέχρι τα ΙΧ που είναι 2.000 κυβικά. Για τα μεγαλύτερου κυβισμού τα τεκμήρια είναι ακόμα υψηλότερα. Σε περίπτωση που κάποιος διαθέτει κάποιο όχημα 1.600 κυβικών μπαίνει «τεκμήριο» 6.400 ευρώ το χρόνο.
• Αυξάνονται τα τεκμήρια για όσους διαθέτουν σκάφη, πισίνες, ελικόπτερα και αεροπλάνα, κάτι βεβαίως που δεν έχει ιδιαίτερη σημασία, αφού αυτοί που διαθέτουν τέτοια μέσα ...ξέρουν να μην πληρώνουν φόρους.

23. Για όσους αυτοαπασχολούμενους καταφέρνουν να αντιστέκονται στις συνέπειες της κρίσης και συνεχίζουν τη δραστηριότητά τους, επιβάλλεται επιπλέον «τέλος άσκησης επιτηδεύματος», που ορίστηκε στα 500 ευρώ το χρόνο για τα μεγάλα αστικά κέντρα, όπου εργάζεται η συντριπτικά μεγάλη πλειοψηφία των αυτοαπασχολούμενων, και 400 ευρώ για όσους είναι σε πόλεις και οικισμούς με λιγότερους από 200.000 κατοίκους.

24. Τον Οκτώβρη του 2011 άρχισε η σταδιακή κατάργηση του μειωμένου φόρου στο πετρέλαιο θέρμανσης.

25. Αυξήθηκε, από την 1η του Σεπτέμβρη, ο ΦΠΑ (23% από 13%) στον κλάδο της εστίασης.

26. Μετατάχθηκαν από την 1η του Σεπτέμβρη, από το συντελεστή του 13% στο 23% τα εμφιαλωμένα νερά και τα αναψυκτικά.

27. Επιβλήθηκε ειδικός φόρος (που δεν υπήρχε) στο φυσικό αέριο των νοικοκυριών.

28. Αυξήθηκαν οι ειδικοί φόροι στα τσιγάρα, ειδικότερα στις φτηνότερες μάρκες.

29. Αυξήθηκαν τα τέλη των ΙΧ οχημάτων τουλάχιστον 10%.

30. Μειώθηκε το αφορολόγητο όριο για το Φόρο Ακίνητης Περιουσίας στα 200.000 ευρώ (από 400.000 ευρώ), με αποτέλεσμα να υποχρεωθούν να πληρώσουν φόρο και πολλοί εργαζόμενοι που διαθέτουν απλά ένα σπίτι για να καλύπτουν τις οικογενειακές τους ανάγκες.

31. Το Σεπτέμβρη του 2011 επιβλήθηκε το λεγόμενο «τέλος για τα ηλεκτροδοτούμενα ακίνητα», το γνωστό χαράτσι που υποχρεώθηκαν οι φορολογούμενοι να πληρώσουν με τους λογαριασμούς της ΔΕΗ.

Το δεύτερο μνημόνιο

Πριν ακόμα εφαρμοστούν πλήρως όλα τα παραπάνω μέτρα, η κυβέρνηση του μαύρου μετώπου ΠΑΣΟΚ - ΝΔ - ΛΑ.Ο.Σ. προχώρησε στην επιβολή και νέων επώδυνων φορολογικών ρυθμίσεων και μέτρων, με αφορμή το δεύτερο μνημόνιο και τις συμπληρωματικές συμφωνίες με την τρόικα.

Στο πλαίσιο αυτό:

32. Αποφασίστηκε παραπέρα μείωση του αφορολόγητου ορίου, αυτή τη φορά στις 5.000 ευρώ. Με βάση τη ρύθμιση, κάθε φορολογούμενος που έχει εισόδημα πάνω από 12.000 ευρώ, επιβαρύνεται με πρόσθετους φόρους εισοδήματος 750 ευρώ.

33. Συρρίκνωση του πρόσθετου αφορολόγητου που ισχύει για τα προστατευόμενα παιδιά.

Αλλά και μετά τις εκλογές αναμένεται η κατάθεση νέου φορολογικού νομοσχεδίου, με το οποίο σχεδιάζονται παραπέρα ανατροπές σε απόλυτα αντιλαϊκή κατεύθυνση. Ανάμεσα στις αλλαγές που θα γίνουν εκτιμάται ότι θα συμπεριλαμβάνονται:

• Νέες αλλαγές στη φορολογική κλίμακα και ενδεχόμενη ολική κατάργηση του αφορολόγητου ορίου. Η νέα κλίμακα θα έχει λιγότερα κλιμάκια και στόχος είναι να μειωθεί ο ανώτατος συντελεστής. Το αποτέλεσμα θα είναι ότι τα πρόσθετα βάρη θα πέσουν και πάλι στις πλάτες των εργαζομένων.
• Σχεδιάζεται νέα μείωση των συντελεστών φορολόγησης των επιχειρηματικών κερδών.
• Νέο τσεκούρι ή και πλήρης κατάργηση στις ελαφρύνσεις για τις δαπάνες των νοικοκυριών, όπως «εκπτώσεις» από το φόρο εισοδήματός τους για τόκους στεγαστικών δανείων, νοίκια, φροντιστήρια κ.ά.
• Περικόπτονται ή καταργούνται φορολογικές «απαλλαγές» για αγορά α' κατοικίας, γονικές παροχές, κληρονομιές.
• Αύξηση των αντικειμενικών τιμών στα ακίνητα, ρύθμιση που θα αυξήσει ακόμα περισσότερο το κόστος απόκτησης σπιτιού για τα λαϊκά νοικοκυριά.
• Ετήσιο χαράτσι στα αγροτεμάχια όπως και συνολικά στα εκτός σχεδίου οικόπεδα.

Οι φορολογικές παρεμβάσεις του μαύρου μετώπου των κυβερνήσεων με την τρόικα και την πλουτοκρατία απέδειξαν, με τον πλέον δραματικό τρόπο, πόσο σημαντικό εργαλείο είναι οι φόροι στα χέρια της άρχουσας τάξης. Ενα όπλο που για τα λαϊκά νοικοκυριά ήταν στην κυριολεξία φονικό, αφού ξεπάστρεψε ένα πολύ σημαντικό μέρος από το εισόδημά τους, το οποίο έτσι κι αλλιώς ήταν μειωμένο λόγω των άλλων μέτρων, εκείνων που αφορούν είτε στη μείωση των μισθών, είτε στην κατάργηση των δωρεάν υπηρεσιών σε Υγεία και Παιδεία, είτε στην αύξηση των τιμολογίων των ΔΕΚΟ κ.ο.κ.